۱۳مشکلی که ممکن است برای دندانها اتفاق بیفتد
1.دندان لکدار
دندانها درست مثل لباسهای شستنی شما هستند؛ یعنی اگر رویکرد صحیح و انتخاب درستی داشته باشید، بسیاری از لکهای دندان را هم از بین خواهید برد. عواملی مثل بعضی از ترکیبات غذایی، داروهای خاص، تنباکو و صدمات مختلف، همگی میتوانند به تغییر رنگ در دندانها منجر شوند. البته چند گزینه هم برای سفید کردن دندانها وجود دارد: دندانپزشک میتواند در صورت نیاز از مادههای سفیدکننده و نورهای مخصوص برای این کار استفاده کند؛ خودتان میتوانید محصولات معتبر برای سفید کردن دندانها را پس از مشورت با دندانپزشک خریداری کنید.
.
2.حفره یا پوسیدگی دندان
این حفرههای کوچک که ممکن است در دندانها شکل بگیرند، همیشه حامل خبر بدی برای شما هستند. حفره یا کرمخوردگی دندان وقتی ایجاد میشود که نوعی از باکتریهای چسبنده به نام «پلاک» در دندانها جمع میشوند و خیلی آرام لایه سخت بیرونی دندان یا همان مینای دندان را تخریب میکنند. همچنین ممکن است که بزرگسالان با مشکلات ناشی از پوسیدگی دندان در خط لثه و اطراف لبههای دندانهای پُرشده مواجه شوند. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، حداقل ۲ بار در روز با استفاده از خمیردندانهای فلورایددار مسواک بزنید، خوردن خوراکیها و تنقلات را محدود کنید، هر روز نخدندان بکشید، دهانشویه فلورایددار را فراموش نکنید و همیشه طبق برنامه نزد دندانپزشک بروید. دندانپزشکان در صورت لزوم میتوانند استفاده از فیشورسیلانت را برای مراجعین پیشنهاد دهند.
3.دندان لبپرشده
لبپرشدگی دندان در صدر جدول آسیبهای دندانی قرار میگیرد. به یاد داشته باشید که حوادث مختلف و ظاهرا ساده میتوانند باعث این اتفاق شوند، پس موقع خوردن خوراکیهای سفت و تیز مراقب باشید. اگر لبپرشدگی دندان به اندازه زیادی باشد، دندانپزشکان میتوانند استفاده از روکش را به شما پیشنهاد دهند یا از ماده قدرتمند رزین برای ترمیم کردن ناحیه مورد نظر کمک بگیرند. اگر مغز یا «پالپ» دندان در معرض خطر باشد، شاید فرد به درمان ریشه دندان و در ادامه استفاده از روکش نیاز پیدا کند.
4.دندان نهفته
دندان اصلیای که به شکل عادی از لثه خارج نشود و در جای مناسب خودش قرار نگیرد، دندان نهفته نامیده میشود. این مشکل معمولا زمانی اتفاق میافتد که یک دندان در مواجهه با یک دندان دیگر یا استخوان یا بافت نرم در دهان گیر میکند. اگر دندان نهفته باعث آزار و دردسر نشود، شاید دندانپزشک پیشنهاد کند که این دندان را بدون دستکاری رها کنید. اما اگر دندان نهفته باعث مشکلات خاص یا آزار و ناراحتی شود، دندانپزشک از جراحی برای جداسازی آن کمک میگیرد.
5.دندان ترکخورده
فرض کنید که بدون محافظ دهان درحال انجام دادن ورزشهای پرخطر بودهاید یا چیز سفت و تیزی را جویدهاید یا اصلا نمیدانید چه اتفاقی افتاده، اما همینقدر میدانید که یکی از دندانهای آسیاب شما ترک خورده است. آیا دندانپزشک میتواند دندان شما را نجات دهد؟ پاسخ این است که کاملا به عوامل مختلفی بستگی دارد. بیشتر دندانپزشکان، استفاده از روکش را برای دندان ترکخورده پیشنهاد میدهند تا مانع از بدتر شدن ترکخوردگی شوند. البته اگر این دندان نسبت به گرما و سرما حساس شده باشد، مشکل هم پیچیدهتر میشود. بنابراین پس از مواجهه با ترکخوردگی دندان، تا زمان مراجعه به دندانپزشک فقط با دندانهای سمت مخالف غذا بخورید. اگر ترکخوردگی بالای خط لثه باشد، شاید به ریشهدرمانی و سپس استفاده از روکش نیاز داشته باشید. متاسفانه ترکهای عمیقتر و جدیتر هم به این معنی هستند که باید دندان آسیبدیده کشیده شود چون پُر کردن در این موارد میتواند خطر تشدید ترکخوردگی را بیشتر کند.
6.حساسیت به سرما
بستنی همیشه یکی از خوراکیهای جذاب برای آدمها بوده است اما قطعا نه برای کسانی که تماس سرما با دندانهایشان باعث آزردگی میشود. اولین گام در مواجهه با حساسیت دندانها به سرما، پیدا کردن علت اصلی این مشکل است. علت میتواند حفره یا کرمخوردگی دندان، فرسودگی مینای دندان یا دندان قبلا پُرشده، بیماری لثه، شکستگی دندان یا قرار گرفتن ریشه دندان در معرض تماس با عوامل محرک باشد. وقتی که دندانپزشک این علت را شناسایی کند، شما احتمالا به پُر کردن دندان، ریشهدرمانی یا درمان لثه برای جایگزینی بافت ازدسترفته در ریشه نیاز خواهید داشت. گاهی اوقات هم حساسیت به سرما فقط با استفاده از خمیردندان ضدحساسیت یا محصولات مشابه برطرف میشود.
داشتن دندانهای اضافی (هایپردونتیا) 7.
فکر میکنید که چند دندان در دهان شما وجود دارد؟ اکثریت آدمها در دوران بزرگسالی باید ۳۲ دندان داشته باشند. با اینحال، بعضی از افراد در موارد نادر دارای دندانهای بیشتر هستند که به این مشکل هایپردونتیا میگویند. افراد دارای دندان اضافی معمولا به مشکلات دیگر مثل شکاف کام یا سندرم گاردنر هم مبتلا هستند که با شکلگیری تومورهای غیرسرطانی همراه است. دندانپزشکان برای مقابله با این مشکل، دندانهای اضافی را میکشند و سپس از ارتودنسی برای متناسبسازی ساختار دندانها استفاده میکنند.
8.دندان کج
ارتودنسی فقط برای کودکان نیست. از طرف دیگر، تنظیم دندانهای کج و متناسبسازی ساختار دندانها فقط برای داشتن لبخند زیباتر نیست. واقعیت آن است که ارتودنسی میتواند نقش مهمی در روند بهبود و تقویت سلامت عمومی دندانها ایفا کند و علائمی مثل درد فک را تسکین دهد. ارتودنتیستها از شیوههای مختلفی متناسب با شرایط هر فرد برای این کار کمک میگیرند.
9.فاصله بین دندانها
شاید شما هم وجود فاصله بین دندانهای ردیف جلویی دهان را بههیچوجه بهعنوان یک مشکل در نظر نگیرید. با اینحال، اگر میخواهید که این مشکل را برطرف کنید، گزینههای فعلی شامل این موارد میشوند: ارتودنسی برای نزدیکتر کردن دندانها به همدیگر و همچنین راهحلهای زیباییمحور مثل روکشها یا باندینگ نیز وجود دارد.
10.مشکلات لثه
آیا لثه شما هم بهراحتی خونریزی میکند یا اینکه متوجه شدهاید لثه شما درحال پسروی از روی دندانها است؟ اگر پاسختان مثبت باشد، به احتمال زیاد به بیماری لثه مبتلا شدهاید. تجمع نوعی از باکتریهای چسبناک به نام «پلاک» در زیر خط لثه باعث ابتلا به این بیماری میشود. اگر این بیماری درمان نشود، در بعضی از موارد و شرایط میتواند به ازدستدادن استخوان یا شُل شدن دندانها منجر شود. این اتفاقات بهراحتی میتوانند جویدن یا حتی صحبت کردن را سختتر کنند.
11.ساییده شدن دندانها
دندانقروچه با اصطلاح بروکسیسم هم شناخته میشود و استرس یکی از علتهای ابتلا به آن است. ردیف نبودن دندانها یا اختلالات خواب هم میتوانند از عوامل موثر در ابتلا به بروکسیسم در بزرگسالان باشند و آلرژیها نیز از عوامل خاص برای کودکان هستند. بروکسیسم میتواند مشکلاتی مثل سردرد، فکدرد و ترکخوردگی یا حتی شُل شدن دندان را ایجاد کند. پس اگر شبها مشکل دندانقروچه دارید، حتما با دندانپزشکتان برای استفاده از محافظ دهان مشورت کنید. اگر هم این مشکل در ساعات روز اتفاق میافتد، باید با منشا استرس مقابله کنید.
12.مشکلات دندان عقل
اگر دندانپزشک به شما گفته است که دندان عقل شما باعث ایجاد مشکل نمیشود، پس خوششانس بودهاید. بیشتر آدمها، یعنی ۹۰ درصدشان، حداقل یک دندان عقل نهفته دارند یا دندان عقلی که کاملا بیرون نیامده است. مشکلات مربوط به دندان عقل میتوانند باعث ایجاد حفره دندان، آسیبدیدگی دندانهای مجاور و بیماری لثه شوند. دندان عقل عموما بین سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی نمایان میشود. بنابراین در این دوره سنی و پس از آن باید وضعیت دندان عقلتان را پیگیری کنید.
13.عدم وجود فضا برای نخدندان
هرچقدر هم که دندانهای کسی به همدیگر نزدیک باشند، باز هم همیشه باید فضای مناسب برای عبور نخدندان از میان دندانها وجود داشته باشد. اگر در این زمینه مشکل دارید، باید سراغ نخدندان نازکتر بروید. امروزه محصولات دیگری هم برای مقابله با این مشکل طراحی شدهاند که میتوانید درباره آنها از دندانپزشک سوال کنید و آنها را از داروخانههای معتبر خریداری کنید. فراموش نکنید که استفاده روزانه از نخدندان برای حفظ سلامت دندانها ضروری است.