یکی از مشکلات نظام آماری در کشورهای مختلف، مقایسه‌ناپذیری، عدم انسجام و جمع‌پذیری آمارهای رسمی در سطح ملی و بین‌المللی است. از این‌رو برای یافتن ابزاری برای هماهنگی بیشتر میان فعالیت‌های آماری و جلوگیری از دوباره‌کاری‌ها و موازی‌کاری‌ها، طی سال‌های گذشته، مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفت که در نهایت به ارائۀ «استانداردهای آماری» منجر شد. استانداردهای آماری در  حقیقت، به مجموعه‌ای جامع از مفاهیم، تعاریف، طبقه‌بندی‌ها و مدل‌های آماری، روش‌ها و فرآیند‌هایی اشاره دارد که برای برخورد یکسان با موضوعات آماری در داخل فرآیندها، بین فرآیندها و در زمان و مکان مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ارائۀ این استانداردها برای نظام آماری کشور، از ضروریات و ابزارهـای اصلی هماهنگی در تولید آمار به‌شمار آمده و نه‌تنهـا باعث افزایش کیفیت آمارهای تولیدی می‌شود، بلکه با جلوگیری از دوباره‌کاری‌ها، موجب صرفه‌جویی در هزینه و وقت صرف‌شده برای جمع‌آوری اطلاعات و کاهش بار پاسخگویی خواهد شد.

با توجه به اینکه مرکز آمار ایران اعلام کرده است که قصد دارد از سال ۱۴۰۵، شیوۀ سنتی را در اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن کنار گذاشته و آن را به‌شیوۀ نوین ثبتی مبنا اجرایی کند، توجه به بحث استانداردها بیش از گذشته اهمیت پیدا می‌کند و باید مدّ نظر مدیران و تصمیم‌گیران نظام آماری کشور قرار گیرد؛ چراکه در این شیوۀ جدید، نظام ملی آمار ایران با محوریت مرکز آمار ایران داده‌ها و اطلاعات آماری مورد نیاز را از طریق سامانه‌های ثبتی دستگاه‌های اجرایی دریافت خواهد کرد و تا حد امکان، سرشماری را بدون مراجعه به خانوارها انجام می‌دهد. بنابراین لازم است سامانه‌های دستگاه‌های اجرایی از استانداردهای آماری لازم برخوردار باشند تا بتوان به‌راحتی تبادل داده بین دستگاه اجرایی و مرکز آمار ایران صورت پذیرد؛ نکته‌ای که در اصل ۳ «چارچوب مدیریت کیفیت آمارهای رسمی نظام آماری ایران» نیز بر آن تأکید شده است.

یکی از استانداردهای بین‌المللی نوین که برای تبادل داده‌های بین دستگاه اجرایی و مرکز آمار ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد، «استاندارد تبادل داده‌ها و فراداده‌های آماری» (SDMX) است که از طریق بررسی تجربیات سایر کشورها، سازمان‌های بین‌المللی، بررسی سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) به‌دسـت آمده است و استانداردهایی را برای آمارگیری‌ رسمی در قالب ۵ مرحلۀ «برنامه‌ریزی»، «طراحی‌آمارگیری»، «جمع‌آوری و پردازش داده‌ها»، «انتشار و اطلاع‌رسانی» و «مستندسازی» ارائه می‌دهد.

در واقع می‌توان گفت استاندارد SDMX زبان مشترکی برای تبادل داده و فراداده‌های آماری است که بر اساس مجموعه استانداردهای ایزو (ISO) به‌منظور توصیف داده‌ها و فراداده‌ها‌ی آماری، استانداردسازی تبادل آنها و اشتراک‌گذاری کارآمدشان بین سازمان‌های آماری و سازمان‌های مشابه طراحی شده است. علاوه بر این، روش استانداردی برای پیاده‌سازی وب‌سرویس‌ها از جمله استفاده از رجیستری‌ها، پیشنهاد می‌کند. فرمت‌ها، ساختارها و کدگذاری داده‌ها و فراداده‌ها و همچنین فرایندهای تبادل داده را استاندارد می‌کند. در نتیجه، تبادل داده و ترکیب داده‌های منابع مختلف را بسیار تسهیل می‌کند. هرچه تعداد سازمان‌های کاربر، بیشتر باشد، SDMX مفیدتر خواهد بود. از آنجا که این استاندارد توسط جامعه آماری جهانی به استاندارد ترجیحی تبادل داده‌ها و فراداده‌ها تبدیل شده است، پتانسیل آن بسیار زیاد است.

امید است که مدیران آمار کشور، با بهره‌گیری از آخرین دستاوردها و استانداردهای علمی بین‌المللی، بتوانند زمینۀ ارتقاء و پیشرفت نظام آماری کشور را فراهم آورده و با همسو نمودن فعالیت‌ها از اتلاف سرمایه‌های ملی ـ که معمولاً در اثر ناهماهنگی میان بخش‌های مدیریتی مختلف کشور رخ می‌دهدـ، جلوگیری به‌عمل آورند؛ هرچند طی دو سال‌ اخیر، گام‌های بسیار مؤثر و روبه‌جلویی از سوی «شورای عالی آمار» و «مرکز آمار ایران» در راستای نوین‌سازی نظام آماری کشور برداشته شده است که امیدواریم این گام‌ها با سرعت و جدیت بیشتری ادامه یابند.