" سالمندی فعال، فردایی برای همه" سالمند شدن جمعیت در حال حاضر یک واقعیت جهانی است و جمعیت افراد مسن به طور قابل توجهی در حال افزایش است. سالمندی دوران مهمی از زندگی انسان ها است : لذا حفظ و ارتقاء سلامت سالمندان در کلیه ابعاد (جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی )آنها در اولویت خواهد بود. تکریم سالمندان، یک وظیفه اخلاقی و اسلامی است که به معنای احترام به ارزش ها و سنت ها، حفظ پیوند های خانوادگی و پیوند بین نسلی است. در فرهنگ ها و آیین های مختلف دینی و غیر دینی، برای سالمندان، جایگاه و احترامی خاص در نظر گرفته شده است. در دین اسلام که بر پایه مهر و تکریم استوار است، سالمندی دوران عزت، بزرگداشت و اشتراک گذاری تجربیات با نسل نوپای جامعه محسوب می گردد. تکریم بزرگترها و به‌ خصوص سالمندان، در احادیث اهل‌بیت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. تا آنجا که رسول‌خدا(ص) می فرماید: پیامبر اکرم صلی الله علیه می فرمایند:"مِن إجلالِ اللّه إجلالُ ذی الشَّیبهِ المُسلم" احترام به مسلمان سالخورده، احترام به خداوند است. بنابراین فرهنگ سازی برای تکریم سالمندان در جامعه امری ضروری است و باید از روش های نوین آموزش بهره جست. استفاده از رسانه در تثبیت جایگاه و نقش و منزلت سالمندان در خانواده و اجتماع می تواند نقش کلیدی داشته باشد. لازم است رسانه به عنوان یک ابزار مهم برای آگاهی رسانی به سالمندان و ارتقاء سواد سلامت سالمندان نقش خود را ایفا نماید. رسانه، از جمله رسانه های دیجیتال کمک می کنند تا اطلاعات به گونه ای که قابل درک باشند، به مردم انتقال یابد و می توانند راهی عالی برای برقراری ارتباط مستقیم افراد با یکدیگر باشد. نسل جدید نیازمند دانش در خصوص نحوه برخورد و تعامل با سالمندان می باشد و رسانه می تواند در معرفی جایگاه سالمندان و آموزش نسل جدید موثر باشد. همچنین در عصر ارتباطات رسانه می تواند تجربیات سالمندان که جزء خردمندترین اقشار جامعه هستند را به نسل آینده منتقل نماید. رسانه می تواند با آگاهی رسانی و حساس سازی مدیران وسیاستگزاران نسبت به برنامه ریزی و مرتفع نمودن نیاز های سالمندان که می تواند شامل نیاز های بهداشتی و درمانی _ رفاهی اقتصادی- اجتماعی – توانبخشی باشد اقدام اثر گذاری داشته باشد و با حمایت از نیاز های سالمندان. شان وکرامت سالمند حفظ گردد. رسانه با آگاهی رسانی به خانواده ها وآحاد جامعه می تواند سهم خانواده ها در حفظ آرامش و منزلت سالمند، پیشگیری از انزوای سالمندان به دلایل مختلف نظیر بازنشستگی، عدم حضور در محیط کاری، از دست دادن همسر و ... احساس تنهایی که درحال تجربه هستند، را یاد آوری نماید. و با تبین نقش سالمند برای خانواده ها تا حدالامکان مانع انتقال سالمند به مراکز نگهداری سالمند گردد. رسانه می تواند برای حفظ شان وجایگاه سالمند با آگاهی سازی نسبت به حق وحقوق سالمند از مصادیق سالمند آزاری پیشگیری نماید. از دیگر مصادیق بهره بردن از رسانه ها می توان آموزش شیوه زندگی سالم است که در حفظ و ارتقا سلامت سالمندان موثر و نوید سالمندی سالم و پویا را می دهد. مطابق با سند ملی سالمندان، کرامت و منزلت سالمندان در گرو دستیابی به سایر راهبردهای اهداف ششگانه سند می باشد. از جمله راهبردها، توسعه محیط های دوستدار سالمند از سوی وزارت راه و شهر سازی، آموزش و مهارت آموزی فرد و مراقبین ، توسعه کمی و کیفی اقدامات پیشگیرانه و ارائه خدمات سلامت جسمی و روانی از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، ارتقای سلامت اجتماعی و معنوی از سوی سازمان بهزیستی و شورای عالی انقلاب فرهنگی، افزایش مشارکت، توسعه کمی و کیفی خدمات توانبخشی، توسعه و تقویت خدمات نگهداری توسط سازمان بهزیستی، حمایت و توسعه خدمات اجتماعی، دینی، معنوی، فرهنگی، هنری، ورزشی، تفریحی و سیاحتی سالمندان از سوی وزارت کشور و شهرداری ها و دهداری ها، توسعه زیر ساخت ها از جمله تامین سرمایه انسانی، توسعه فناوری در خدمت رسانی، مدیریت اطلاعات و آمار، نهاد سازی و بازنگری در قوانین و مقررات، بازنگری در ساختارها، بازنگری فرآیندها از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاونت تحقیقات و فناوری ریاست جمهوری، دبیرخانه شورای ملی سالمندان سازمان برنامه و بودجه، است. وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی برای کاهش پرداخت از جیب در برخورداری سالمندان از خدمات مورد نیاز به ویژه سلامت و رفاه ماموریت دارد. برای تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان با راهبرد های تامین منابع مالی مورد نیاز، تخصیص عادلانه و بهینه مالی برای عملیاتی شدن این سیاست ها و برنامه ها، بر عهده سازمان برنامه و بودجه می باشد. به طور کلی، عدالت در دسترسی و مناسب سازی بسترهای محیطی، اجتماعی و خدماتی برای سالمندان، نشان دهنده تعهد جامعه به سالمندان و ارزش‌های انسانی است. بیان اهمیت مشارکت اجتماعی سالمندان و تاثیر آن در بهبود سلامت عمومی وحفظ و

ارتقا سلامت جسمانی و روانی، سالمند به عنوان مرجع و پرچمدار تجربه، ستون استوار، و سپردن حفظ آرامش خانواده با مشارکت در تصمیم گیری های خانوادگی، حل و فصل اختلافات، نظارت بر فرزندان و ارائه مشاوره در امور زندگی؛ محورهایی است که رسانه ها در نشر و عمق بخشی به آن تاثیر بسزایی خواهند داشت. در چشم انداز آینده، ما به دنبال جامعه ای با نگاه مثبت و براساس اهمیت دادن به استقلال، مشارکت ، امنیت و سلامت جسمی و روانی و معنوی سالمندان هستیم که باعث شود سالمندی سالم و فعال و با منزلت همیشگی داشته باشیم. نفش پررنگ رسانه در این امر مهم نیازمند توجه ویژه مسئولین کشور است. مشارکت اجتماعی در سالمندان یکی از پر کابرد ترین روش ها برای حفظ سلامت آنهاست ، زیرا شرکت در فعالیت های اجتماعی می تواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش خطر ابتلا به بیماری ها کمک کند و مانع از انزوای اجتماعی و تنهایی شده و در نتیجه جنبه های سلامت روانشناختی و جسمانی آن ها را تقویت کند. مشارکت در گروه های اجتماعی، عملکرد شناختی و حافظه را تقویت می کند و از افت عملکرد شناختی جلوگیری می کند. در نهایت، کاهش خطر افسردگی و اضطراب از دیگر فواید مشارکت اجتماعی در سالمندان است.

 

واحد سلامت خانواده - روز سالمند 9 مهرماه