شهرستان دلیجان با 16 مرکز ارائه خدمات جامع سلامت شهری و روستایی ، هر ساله پذیرای حدود 1000 کودک تازه متولد شده ایست که نیاز است والدین این  کودکان کمی از قوانین مراقبتی کودکان را بدانند تا در کنار عضو جدید خانواده کوچکشان ، این دوران شیرین را به سلامتی سپری کنند.

کودکان جزء قشر آسیب پذیر جامعه بوده و نگهداری و مراقبت از آنها نیاز به حساسیت زیادی دارد. از این جهت ضروریست والدین عزیز زمانی که تصمیم می گیرند فرزندی داشته باشند در خصوص مشکلات کودکان و نحوه برخورد منطقی با آن ها کمی مطالعه داشته باشند.

از آنجا که یکی از مشکلاتی که بسیاری از  خانواده ها به خصوص مادران جوان را در ماه های اول تولد کودک، دچار اضطراب و نگرانی می کند ، بحث قولنج یا کولیک در نوزادان است ، این مهم ما را بر آن داشت تا مختصری در مورد آن با شما صحبت کنیم.

کولیک یا قولنج  دقیقا به چه معنی است؟

شیرخوار دچار کولیک بیش از سه ساعت در روز و برای بیش از سه روز در هفته گریه یا نق نق می کند. این مساله با شیوع یکسان بین کودک اول و سایر کودکان و نیز بین دخترها و پسرها دیده می شود.

مشکل است بگوییم کولیک برای والدین دردناک تر است یا برای کودک . در برخی مواقع مشاهده می شود که والدین بعلت شنیدن صدای گریه های کودک برای ساعتها دچار پریشانی و آشفتگی شده  تا جایی که ممکن است نهایتا آنها را نیز وادار به گریه نماید .

چطور می توانم بگویم کودکم دچار کولیک است؟

در واقع همه شیرخواران گاهی گریه می کنند، بطور متوسط هر کودک حدود دو ساعت و نیم در روز گریه می کند. اما کودک مبتلا به کولیک، علاوه بر گریه های ممتد، کاملا نا آرام و ناراحت است. او ممکن است بطور متناوب پاهایش را جمع کرده و دراز کند و دفع گاز داشته باشد. کولیک اغلب بین ساعت 6 عصر و نیمه شب رخ می دهد. گرچه ممکن است هر زمانی ایجاد شود اما معمولا عصرها و شبها تشدید می شود.

معمولا سن شروع کولیک در شیرخواران حدود دو تا چهار هفته است و پایان آن حدود سه ماهگی یا در کودکان کم شانس تر تا شش یا نه ماهگی می باشد.

آیا کولیک خطرناک است؟

واقعا نه! البته صرفنظر از فشار هیجانی و استرسی که در خانه ایجاد می شود. با وجود این عاقلانه است به کمک پزشکتان یا کارشناس بهداشت در مرکز بهداشتی درمانی، مطمئن شوید که علت گریه های طولانی کودکتان یک فتق یا سایر مشکلات طبی نباشد

راه های کاهش کولیک در کودکان :

از یک بطری آب گرم استفاده کنید :  بیشتر کودکان از به کار بردن آب گرم در اطراف شکمشان احساس خوبی خواهند داشت. یک بطری مناسب پیدا کنید و آن را با آب ولرم پر کنید. سپس آن را در یک حوله تمیز بپیچید. آن را بر روی شکم کودک خود قرار دهید. مراقب باشید آب بطری داغ نباشد. زیرا پوست کودک بسیار حساس است و آب داغ می‌تواند به آن آسیب بزند. گرم کردن موضعی مثل گذاشتن حوله یا پارچه گرم روی شکم نوزاد نیز روش موثری در کاهش نفخ و دل پیچه کودک است
ماساژ نرم و آرام را نیز امتحان کنید:  کودک شما ممکن است ماساژ نرم را دوست داشته باشد. به پاسخ کودک خود در برابر این ماساژها حساس باشید.

سرو صدای ملایمی برای او ایجاد کنید:  بیشتر کودکان، صدای حاصل از ضربان قلب و نیز صداهایی که در رحم وجود داشت را دوست دارند. همچنین برخی از کودکان دوست دارند در صندلی مخصوص خود و در کنار ماشین لباسشویی در حال کار بنشینند و به صدای آن گوش دهند. برخی از کودکان نیز عاشق صدای پنکه، جاروبرقی و سایر وسایل منزل هستند.
محیط ساکتی برایشان ایجاد کنید:  بر خلاف کودکانی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، برخی از کودکان از وجود سرو صدا، حرکت و فعالیت بیزارند. این کودکان دوست دارند در محیطی آرام، ساکت و تاریک باشند.
او را حرکت دهید:  برخی از کودکان حرکت‌های آرام را دوست دارند. بنابراین سعی کنید او را حرکت دهید. برخی از کودکان نیز دوست دارند در نزدیکی قفسه سینه شما قرار داشته باشند و صدای ضربان قلبتان را بشنوند. می‌توانید این شرایط را برایشان فراهم کنید.
رانندگی کنید:  بیشتر والدین معتقدند رانندگی به همراه حرکت‌های ماشین، صدای آن و ارتعاشی که در اثر حرکت ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث آرامش کودک گردد.یک صندلی مخصوص برای کودک خود بخرید و آن را در ماشین بگذارید. سپس او را با خود به بیرون از منزل ببرید.

مادر باید رژیم غذایی خاصی را در پیش بگیرد. از مصرف برخی مواد غذایی مانند شیر گاو، غذاهای ادویه دار و مواد کافئین دار باید اجتناب کنید.

فضای متفاوتی را امتحان کنید:  اگر در منزل هستید و گریه‌های کودکتان شما را اذیت می‌کند، می‌توانید در بیرون از منزل پیاده روی کنید. مناظر، صداها و بوهای جدید می‌تواند او را به خود جلب کند. هوای تازه و حرکات منظم نیز می‌تواند باعث آرامشش شود و در خواب مناسب به او کمک کند. از سوی دیگر، اگر بیشتر اوقات را در بیرون از منزل می‌گذرانید، استراحت در منزل ممکن است تنها چیزی باشد که او نیاز دارد.
موقعیت متفاوتی را  امتحان کنید:  کودک شما ممکن است بر روی گهواره آرامش داشته باشد. برخی از کودکان دوست دارند بر روی دستان شما بخوابند یا در موقعیت بلندی قرار داشته باشند. موقعیت های متفاوتی را امتحان کنید تا بتوانید موقعیت مورد علاقه او را پیدا کنید.
او را قنداق کنید:  قنداق کردن(یک روش قدیمی برای پیچیدن کودک در یک پتو یا پارچه‌های مشابه است) به کودک شما کمک می‌کند بخوابد و خواب بماند. اگر کودک شما تمرکز کافی در شیرخوردن را ندارد، می‌توانید او را قنداق کنید. این روش نه تنها می‌تواند به خواب کودک کمک کند بلکه خوابیدن بیشتر او را تضمین می‌کند. محققان دریافته‌اند کودکانی که قنداق شده‌اند خواب راحت تر و بیشتری خواهند داشت زیرا حرکت در خواب می‌تواند باعث بیدار شدن او شود.
کودک خود را حمام کنید: یک حمام گرم در زمانی که کودک شما گریه می‌کند، می‌تواند به آرامشش کمک بسزایی بکند.

امید است با اطلاعات کمی که در اختیار شما عزیزان گذاشتیم سهم کوچکی در آرامش کودکتان و شما داشته باشیم.  

منظر السادات غفاری کارشناس کودکان مرکز بهداشت شهرستان دلیجان