تب در کودکان

همیشه تب کردن کودک جزو مسایلی است که والدین را دچار استرس می کند. حرارت بدن کودکان در حالت طبیعی بین 8/36 تا 2/37 درجه سانتی گراد در شبانه روز متغیر است. اگر حرارت کودک بیش از این حد باشد ، کودک تب دارد. علت افزایش دمای بدن خیلی مهم است که به خاطر داشته باشید که تب به خودی خود بیماری نیست ، معموالً میتواند یک عالمت برای بیماری یا مشکل خاص در بدن باشد. تب میتواند دالیل مختلفی داشته باشد، از جمله:

1- عفونت : اکثر تبها در اثر یک بیماری یا عفونت خاص در بدن ایجاد میشوند. تب به بدن کمک میکند با تحریک مکانیزمهای دفاعی طبیعی بدن، با عفونتها مقابله کند
2- پوشیدن لباس زیاد : نوزادان، مخصوصاً نوزادان تازه متولدشده، اگر زیاد لباس بپوشند یا در محلی گرم قرار گیرند، تب میکنند زیرا به اندازه بچههای بزرگتر نمیتوانند درجه حرارت بدن خود را تنظیم کنند . اما ازآنجا که تب در نوزادان میتواند نشانه یک عفونت جدی باشد ، حتی نوزادانی که زیاد لباس پوشیدهاند هم باید توسط پزشک معاینه شوند.
3- واکسنها : بچه ها و نوزادان گاهی بعد از واکسن دچار تب خفیف میشوند.

با اینکه دندان درآوردن هم باعث بالا رفتن جزئی دمای بدن میشود، اما اگر درجه حرارت بدن کودک باالتر از 100 درجه فارنهایت(8.37 درجه سلسیوس) شود، نمیتواند دلیل اصلی تب باشد.

برای تایید تب از یک دماسنج مطمئن استفاده کنید. در موراد زیر میتوان گفت که کودک تب دارد:

اندازه گیری مقعدی 4.100 درجه فارنهایت یا 38 درجه سلسیوس.

اندازه گیری دهانی 5.99 درجه فانهایت یا5.37 درجه سلسیوس.

اندازه گیری زیربغلی 99 درجه فانهایت یا2.37 درجه سلسیوس.

 نکاتی برای استفاده از دماسنج:

همانطور که هر پدر یا مادری میداند، گرفتن دمای بدن بچهای که احساس بیماری دارد کار سختی است. اما این یکی از مهمترین ابزارهای پزشکان برای تعیین بیماری یا عفونت در کودکان است. بهترین روش برای اندازهگیری درجه حرارت بدن، به سن کودک و اخالق و روحیه او بستگی دارد.

برای بچه های کمتر از سه ماهه، بهترین و دقیقترین عدد اندازهگیری با استفاده از دماسنجهای دیجیتال به صورت مقعدی حاصل میشود. دماسنجهای الکترونیکی گوش برای نوزادان کمتر از سه ماهه توصیه نمیشود زیرا کانال گوش آنها معموالً خیلی کوچک است.

برای بچه های بین سه تا چهار ساله، میتوانید از دماسنجهای دیجیتال به روش مقعدی یا دماسنج الکترونیکی گوش استفاده کنید. همچنین میتوانید از دماسنج دیجیتال به روش زیربغلی استفاده کنید، گرچه دقت کمتری نسبت به سایر روشها دارد.

برای بچه های چهار سال و باالتر، اگر فرزندتان همکاری الزم را داشته باشد، معموالً میتوانید از دماسنج دیجیتال به روش دهانی استفاده کنید. اما بچههایی که زیاد سرفه میکنند یا بخاطر کیپ بودن بینیشان، از دهان نفس میکشند ممکن است نتوانند دهانشان را به اندازه کافی بسته نگه دارند. در اینگونه موارد، میتوانید از روش پرده صماخ گوش)بااستفاده از دماسنج الکترونیکی گوش( یا روش زیربغلی )بااستفاده از دماسنج دیجیتال( استفاده کنید.

گرفتن دمای مقعدی :

بیشتر آدمها قبل از اینکه بچه دار شوند، از فکر اینکه بخواهند روزی دمای مقعدی بدن کسی را بگیرند، مشمئز می شوند. اما نگران نباشید کار بسیار ساده ای است.

سر دماسنج را با مادهای مثل وازلین چرب کنید.

فرزندتان را به یکی از دو حالت زیر قرار دهید :روی پاهایتان یا روی یک سطح صاف و محکم به صورت دمر بخوابانید و کف دستتان را روی کمر او قرار دهید. او را به صورت طاق باز با پاهای خمشده به سمت سینه بخوابانید و دستتان را روی پشت و رانهای او قرار دهید.

با دست دیگرتان، دماسنج چربشده را حدود 25.1 تا 5.2 سانتیمتر وارد دریچه مقعد کودک کنید. درصورت مقاومت کودک، کار را متوقف کنید.

دماسنج را بین انگشت دوم و سوم خود نگه دارید. سعی کنید فرزندتان را آرام کنید و همانطور که دماسنج را سر جای خود نگه داشتهاید آرام آرام در گوشش زمزمه کنید

صبر کنید تا تعداد درست صدای بیپ یا هر نشانه هشدار دیگری که نشان میدهد دماسنج آماده خواندن است، را بشنوید. عدد را همراه با ساعت روی صفحه بنویسید.

گرفتن دمای دهانی:

انجام این کار بسیار ساده است و نیاز به همکاری کودک دارد.

 برای گرفتن دمای دهانی، باید 20 تا 30 دقیقه از خوردن یا آشامیدن فرزندتان گذشته باشد و مطمئن شوید که آدامس یا آبنبات در دهان کودک نباشد.

نوک دماسنج را زیر زبان کودک قرار داده و از او بخواهید که دهانش را ببندد. به او یادآور شوید که نباید حرف بزند یا دهانش را باز کند. کمی استراحت کند و به طور عادی از بینی نفس بکشد.

صبر کنید تا تعداد درست صدای بیپ یا هر عالمت دیگری که نشان میدهد دماسنج آماده خواندن است را بشنوید. عدد را در کنار ساعت روی صفحه یادداشت کنید.

گرفتن دمای زیربغلی : این راهی ساده برای گرفتن دمای بدن کودک است. بااینکه به اندازه دمای مقعدی یا دهانی در کودکانی که همکاری بیشتری دارند دقیق نیست اما برخی والدین ترجیح میدهند از این روش اندازهگیری دما استفاده کنند، مخصوصاً برای بچه هایی که نمیتوانند دماسنج را در دهان خود نگه دارند.

لباس کودک را درآورده و دماسنج را زیر بغل او قرار دهید) دماسنج فقط باید با پوست تماس داشته باشد نه لباس.

دست کودکتان را به سمت سینه او خم کنید تا دماسنج زیربغل او نگه داشته شود.

صبر کنید تا تعداد درست صدای بیپ یا هر عالمت دیگری که نشان میدهد دماسنج آماده خواندن است را بشنوید. عدد را در کنار ساعت روی صفحه یادداشت کنید.

هر روشی که استفاده کنید، این نکات را باید در ذهن داشته باشید.

هیچوقت درست بعد از حمام کردن یا موقعی که زیر پتو بوده است دمای بدن فرزندتان را نگیرید زیرا میتواند بر عدد به دست آمده تاثیر بگذارد.

هیچوقت موقع گرفتن دمای بدن فرزندتان، او را تنها رها نکنید.

در موارد زیر با پزشک تماس بگیرید.

نوزادان زیر سه ماهه که درجه حرارت بدنشان 4.100 درجه فارنهایت (38 درجه سلسیوس) یا باالتر باشد.

بچه های بزرگتری که دمای حرارت بدنشان باالتر از 2.102 درجه فارنهایت (39 درجه سلسیوس) باشد.

در موارد زیر برای بچه های بزرگتری که تبی کمتر از 2.102 درجه فارنهایت (39 درجه سلسیوس) دارند، باید به پزشک مراجعه شود.

در نوشیدن مایعات سرباز میزند و به اندازه کافی مایعات مصرف نمیکند.

دچار اسهال مداوم یا استفراغ شده است.

نشانه هایی از کمآب شدن بدن در او مشاهده میشود (کمتر از حد نرمال ادرار دارد، موقع گریه کردن اشک از چشمان او نمیآید ،هوشیاری و فعالیت جسمی کمتری نسبت به مواقع عادی دارد).

از یک چیز بخصوص شکایت دارد) مثالً گلودرد یا گوشدرد

هنوز بعد از 24 ساعت(در بچه های زیر 2 سال) یا 72 ساعت (در بچههای باالی 2 سال) تب دارد.

بطور مداوم تب دار میشود ، حتی اگر تب او هر شب فقط چند ساعت طول بکشد.

مشکل جسمانی مزمن مثل بیماری قلبی، سرطان، لوپوس یا کمخونی دارد.

روی بدن او جوش دیده میشود.

 موقع ادرار درد دارد.

چگونه می توان تب کودک را پایین آورد ؟

 لباس های کودک را کم کنیم.

سعی کنید از لباس های گشاد و نخی استفاده کنید.

 درجه حرارت اتاق را کم کنید. v روی کودک را با پتو نپوشانید.

 تن شویه کردن کودک . آب ، تب را زود تر از هوا از بدن دور می کند بنابراین حمام باعث کاهش دما می شود و اثر داروها را بیشتر می کند. از حمام ولرم استفاده کنید اگر دمای آب مقداری کمتر از دمای بدن باشد موجب کاهش تب می شود.

 کودک را تشویق به خوردن مایعات کنید. شیر خواران را مرتب شیر دهید. تب یاعث کاهش آب بدن می شود بنابراین سعی کنید برای افزایش آب بدن به کودک نوشیدنی بدهید. آب خالص بهترین انتخاب است اما می توان آب میوه رقیق شده نیز به کودک داد. مراقب نشانه های کم آبی بدن مثل ادرار کم ، ادرار غلیظ و پررنگ و خشک شدن دهان و لب ها باشید.

 استفاده از تب برها