ذات الریه (پنومونی) عفونت یا التهاب بسیار شدید ریه ها می باشد

 

21 آبانماه (12 نوامبر)؛ روز جهانی ذات الریه

افراد مبتلا به سینه پهلو عفونی اغلب سرفه همراه با خلط، تب همراه با لرز شدید، تنگی نفس، درد قفسه سینه گزنده یا شدید در حین نفس کشیدن، و افزایش تعداد تنفس را تجربه می‌کنند در افراد مسن، ممکن است گیجی مشهودترین علامت این بیماری باشد.

روز جهانی ذات الریه

با توجه به بار بالای بیماری ذات الریه در کشورهای در حال توسعه، و آگاهی نسبتاً کم از این بیماری در کشورهای توسعه یافته، جامعه بهداشت جهانی ۱۲ نوامبر را روز جهانی ذات الریه (سینه پهلو) اعلام کرده است که روزی برای شهروندان و سیاست گذاران دلسوز جهت اقدام علیه این بیماری است.

 

بیماری ذات الریه (پنومونی) چیست؟

ذات الریه (پنومونی) عفونت یا التهاب بسیار شدید ریه ها می باشد. در این بیماری حبابچه های هوایی موجود در ریه ها پر از چرک و سایر مواد مایع می شود و رسیدن اکسیژن به خون با مشکل مواجه می گردد. اگر اکسیژن موجود درخون شما کاهش یابد سلولهای بدن شما به درستی کار خود را انجام نخواهند داد. به همین علت و سایر علتهای ثانویه که موجب انتشار عفونت در داخل بدن می شود، امکان دارد فرد بمیرد. بیماری ذات الریه معمولاً در اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری و گاهی نیز در اثر سایر میکروارگانیسمها، برخی داروها و شرایط دیگر مانند بیماری خودایمنی رخ می‌دهد.

 

علائم بیماری ذات الریه (سینه پهلو)

افراد مبتلا به سینه پهلو عفونی اغلب سرفه همراه با خلط، تب همراه با لرز شدید، تنگی نفس، درد قفسه سینه گزنده یا شدید در حین نفس کشیدن، و افزایش تعداد تنفس را تجربه می‌کنند، در افراد مسن ممکن است گیجی مشهودترین علامت بیماری ذات الریه باشد. علائم و نشانه‌های متداول در کودکان زیر پنج سال عبارتند از: تب، سرفه و تنفس سریع یا اشکال در تنفس.
تب خیلی تعیین‌کننده نیست، زیرا در بسیاری از بیماری‌های شایع دیگر نیز رخ می‌دهد، و ممکن است در کسانی که مبتلا به بیماری شدید و سوء تغذیه هستند، مشاهده نشود. علاوه بر این، سرفه اغلب در کودکان کمتر از ۲ ماه مشاهده نمی‌شود. علائم و نشانه‌های شدیدتر ممکن است شامل موارد زیر باشد: کبودی پوست، کاهش تشنگی، تشنج، استفراغ مداوم، افزایش یا کاهش شدید دمای بدن، و یا کاهش سطح آگاهی.

 

موارد باکتریایی و ویروسی سینه پهلو معمولاً دارای علائم مشابهی هستند. برخی از علت‌های این بیماری با ویژگی‌های بالینی کلاسیک اما غیراختصاصی همراه است. سینه پهلو ناشی از لژیونلا ممکن است با شکم‌درد، اسهال، یا گیجی همراه باشد، حال آنکه سینه پهلو ناشی از استرپتوکوک با خلط قهوه‌ای مایل به سرخ همراه است و سینه پهلو ناشی از کلبسیلا ممکن است با خلط خونی همراه باشد که اغلب به آن عنوان "ژله ارغوانی" گفته می‌شود. سینه پهلو مایکوپلاسما ممکن است همراه با تورم گره‌های لنفاوی در گردن، درد مفاصل یا عفونت گوش میانی رخ دهد. سینه پهلو ویروسی به‌طور معمول بیش از سینه پهلو باکتریایی با خس خس سینه همراه است.

 

[بیماری ذات الریه,علائم بیماری پنومونی, 12 نوامبر روز جهانی ذات الریه]

موارد باکتریایی و ویروسی سینه پهلو معمولاً دارای علائم مشابهی هستند

 

درمان ذات الریه
اگر فردی به ذات الریه مبتلا شد شانس بهبود آن تحت تأثیر شرایط معینی است. اگر فرد جوان باشد، بیماری وی سریع مشخص شده باشد، دفاع بدن وی در برابر بیماری بخوبی عمل کند و عفونت هنوز گسترش پیدا نکرده باشد و فرد فاقد هرگونه بیماری دیگری باشد، شانس بهبود بیماری در وی بیشتر است. در افراد جوان و سالم، درمان زودرس با آنتی بیوتیک ها، می تواند ذات الریه باکتریایی را درمان نموده، روند بهبود ذات الریه مایکوپلاسمایی را سرعت بخشیده و در درصدی از موارد ذات الریه دیکتزیایی می تواند کمک کننده باشد.

 

هنوز درمان قطعی برای ذات الریه ویروسی یافت نشده است اگر چه می توان در بعضی از موارد از داروهای ضد ویروسی استفاده نمود. بسیاری از بیماران نیز می توانند در خانه درمان شوند. دارویی که برای درمان ذات الریه انتخاب می شود بر اساس قضاوت پزشک و ارگانسیم هایی است که سبب بروز ذات الریه شده اند. نیز بعد از آنکه درجه حرارت بدن بیمار به حد طبیعی بازگشت، باز هم داروها باید براساس توصیه های پزشک ادامه پیدا کنند، چرا که امکان دارد ذات الریه مجدداً عود کند . گاهی اوقات امکان دارد عود مجدد بسیار شدیدتر از بیماری اولیه باشد.

در کنار درمانهای آنتی بیوتیکی باید به بیماران درمانهای حمایتی نیز داده شود . گاهی اوقات باید به منظور افزایش اکسیژن خون به بیمار اکسیژن داده شود و در ضمن باید فرد یک رژیم غذایی مناسب نیز داشته باشد. در بعضی موارد نیز باید به بیمار دارو هایی داده شود که درد قفسه سینه را بهبود بخشیده و سرفه های شدید بیمار را آرام سازد.

 

افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری پنومونی

بالاترین میزان خطر ذات الریه پنوموکوکی در بین افراد است که:
۱) دارای بیماریهای مزمنی نظیر بیماربهای ریوی، قلبی، کلیوی، کم خونی داسی شکل یا مرض قند می باشند.
۲) از بیماری بسیار شدیدی بهبود یافته اند.
۳) در مراکز نگهداری ویژه زندگی می کنند.
۴) افرادی که سن ۶۵ سال به بالا دارند.
اگر شما در گروه پر خطر هستید در مورد انجام واکسیناسیون حتماً از پزشک خود سؤال کنید.

 

پیشگیری از بیماری ذات الریه
از آنجایی که ذات الریه از جمله عوارض جانبی بیماری آنفولانزا می باشد. لذا پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا روش پیشگیری مناسبی جهت عدم ابتلا به ذات الریه است. امروزه واکسن هایی وجود دارند که می توانند در برابر پنوموکوک که منجر به بروز ذات الریه باکتریایی می شود مقابله کنند. پزشک شما می تواند تصمیم بگیرد که آیا شما یا یکی از اعضای خانواده شما نیاز به واکسن دارند یا خیر ؟ معمولاً این واکسن تنها برای افرادی تجویز میشود. که دارای شانس بالایی جهت ابتلا به این بیماری باشند.