هموروئید چیست؟

هموروئید (Hemorrhoid) وریدهای متورم در بخش های تحتانی رکتوم و مقعد است. گاهی اوقات دیواره این عروق متورم و کشیده آنقدر نازک می شود که ورید بیرون زده، تحریک می شود و بخصوص مدفوع ورید را تحریک کرده و موجب خراش و تحریک دیواره ورید می شود. به هموروئید متورم و برجسته پایل یا دستک (قل) نیز گفته می شود.

تصویر شماتیک هموروئید داخلی و خارجی

هموروئید عامل شماره یک خونریزی از مقعد است و شایعترین علت منجر به خونریزی مقعد است که به مراقبین بهداشتی مراجعه می کنند. بندرت خطرناک است و معمولا در طی چند هفته درمان کاملا برطرف می شود. اما بایستی برای اجتناب از تشدید و بدتر شدن بیماری، خیلی زود به مراکز درمانی مراجعه کرد. اگر هموروئید خودبخود برطرف نشد یا خیلی دردناک بود، بایستی به جراح عمومی مراجعه کرد و طی یک جراحی سرپایی برطرف می شود.

انواع هموروئید
هموروئید داخلی و هموروئید خارجی

هموروئید به دو دسته هموروئید داخلی و هموروئید خارجی تقسیم می شود. هموروئید داخلی به اندازه کافی داخل رکتوم هست که نمی توان آن را دید یا احساس کرد. معمولا دردناک نیست زیرا اعصاب حسی درد اندکی از این ناحیه عبور می کند. خونریزی ممکن است تنها نشانه هموروئید داخلی باشد.

هموروئید خارجی در مقعد قرار دارد، جایی که اعصاب حس درد زیادی عبور کرده، بنابراین دردناک بوده و گرایش به خونریزی دارد.

 گاهی اوقات هموروئید بیرون می زند یا بزرگتر شده و به صورت برجستگی از اسفنکتر مقعد بیرون می زند. در اینصورت می توانید آن را به صورت یک برجستگی مرطوب و صورتی رنگ تر از ناحیه اطراف خود ببینید. همچنین دردناک بوده و بخصوص در زمان دفع مدفوع خیلی درد می کند.

هموروئیدی که بیرون زده است معمولا خودبخود تو کشیده می شود. حتی اگر خودبخود به داخل کشیده نشود، می توان به آرامی آن را فشار داده و به داخل مقعد فرستاد.

 ممکن است در هموروئید خارجی لخته خون تشکیل شده و رنگ آن را به ارغوانی یا آبی تبدیل کند. این را ترومبوز می نامند. در این حالت درد زیاد داشته و خارش دارد و خونریزی می کند. زمانی که لخته حل شد، ممکن است هنوز مقداری از پوست باقی مانده باشد که تحریک پذیر بوده و درد می کند.

علت هموروئید چیست؟

 اگر شخص دارای سابقه خانوادگی باشد و والدین وی همورئید داشته باشند، به احتمال بیشتری دچار هموروئید می شود.

تجمع فشار در قسمت تحتانی رکتوم می تواند روی جریان خود ناحیه تاثیر گذاشته و موجب تورم وریدها شود. این حالت در افراد دارای وزن بالا، افراد چاق و یا حامله بیشتر دیده می شود. همچنین هموروئید ممکن است در اثر موارد زیر رخ دهد:

زور زدن شدید در طی اجابت مزاج
فشار آمدن به مقعد و رکتوم در حین انجام کار سنگین یا بلند کردن وزن سنگین

افرادی که بمدت طولانی می ایستند یا می نشینند نیز در خطر بالای ابتلا به هموروئید هستند.

افرادی که یبوست دارند و یا اسهال دارند و خود را خوب تمیز نمی کنند نیز به هموروئید مبتلا می شوند. سرفه کردن، عطسه کردن و استفراغ نیز می تواند موجب تشدید هموروئید شود.

چگونه از هموروئید پیشگیری کنیم؟

خوردن فیبر: یکی از راه های خوب پیشگیری از هموروئید مصرف غذاهای گیاهی (سبزیجات، میوه، دانه های کامل، مغزها، دانه ها، لوبیاها و حبوبات) است.

نوشیدن آب: نوشیدن آب به پرهیز از خشک و سفت شدن مدفوع و یبوست کمک می کند، بنابراین فشار کمتری در حین اجابت مزاج به مقعد و رکتوم وارد می شود. میوه ها و سبزیجات سرشار از فیبر حاوی آب زیاد هم هستند.

ورزش: فعالیت جسمی از قبیل راه رفتن روزی نیم ساعت، ورزش های دیگر راهی برای به حرکت درآوردن خون در عروق و همچنین به حرکت انداختن روده ها می باشد.

 دفع بموقع: بلافاصله بعد از احساس نیاز به دفع مدفوع، توالت کنید.