آریتمی قلبی چیست و چگونه درمان می شود؟

زندگی ایده ال - رضا حسینمردی: بسیاری از افراد وقتی صدای قلب خود را می شنوند که در شرایط خاص هیجانی مانند خوشحالی، ترس یا اضطراب واقع شده باشند یا آن که مشغول یک فعالیت ورزشی شوند. مصرف برخی از داروها باعثکاهش ضربان قلب می شود. اما اگر کاهش یا افزایش ضربان قلب ادامه داشته باشد، نشان دهنده آن است که قلب دچار آریتمی یا بی نظمی ضربان شده که در صورت بی توجهی ممکن است این آوای حیاتی برای همیشه خاموش شود.

دکتر مجید حق جو، فوق تخصص الکتروفیزیولوژی قلب در خصوص انواع آریتمی ها با توضیح آن که آریتمی ها به دو دسته خوش خیم و بدخیم تقسیم می شود، گفت: " در حالت عادی ضربان قلب باید در یک دقیقه بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه باشد و نیز به گونه ای باشد که فرد متوجه کارکرد قلبش نباشد و اگر به هر علتی ضربان قلب تند، کند یا نامرتب(گاهی تند و گاهی کند) شود نشان دهنده آریتمی قلب است. آریتمی فوق بطنی که منشا آن از قسمت های حفره های دهلیزی است، معمولا خوش خیم بوده و تنها باعثتپش قلب و گاهی سرگیجه می شود. اما آریتمی بدخیم که منشا آن از بطن ها و از حفره های پمپاژ کننده قلب است، در صورت تداوم باعثایست قلبی شده و در نهایت منجر به مرگ افراد می شود. علایم این نوع آریتمی نیز بر اساس نوع، محل و تداوم از یک طیف ساده مانند تپش قلب شروع و تا سرگیجه، سنکوب و در نهایت ایست قلبی ادامه می یابد. "

نشانه های آریتمی قلب

افرادی که دچار آریتمی قلب می شوند، به طور مشخص می توانند متوجه آن شوند زیرا هرگونه اختلال ضربان مانند تندی، کندی یا نامرتب بودن برای افراد ملموس است. به همین دلیل ضروری است افراد بالای ۴۰ سال ضربان نبض خود را بررسی کنند و چنان چه متوجه هرگونه آریتمی شدند، به پزشک متخصص مراجعه کنند.

در خصوص چگونگی بررسی ضربان قلب باید بگویم روی مچ دست و در انتهای شست، سرخرگی عبور می کند که به دلیل واقع شدن روی استخوان، ضربان نبض به راحتی با لمس انگشتان احساس می شود. برای این کار می توان انگشت سبابه و وسطی را روی نبض قرار داد و تعداد ضربان را شمرد. اگر تعداد ضربان در یک دقیقه بین ۶۰ تا ۱۰۰ باشد، نرمال است اما اگر بیش از ۱۰۰ و کمتر از ۶۰ باشد، نشان دهنده آریتمی است. البته باید در نظر داشت که در ورزشکاران حرفه ای ممکن است ضربان نبض در حالت استراحت کمتر از ۶۰ باشد که وضعیتی طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد.

علت آریتمی قلب

عوامل مختلفی در ایجاد آریتمی قلب نقش دارد؛ از علت مادرزادی گرفته تا بیماری های قلبی. در آریتمی مادرزادی فرد ممکن است دارای یک عصب اضافه در قلبش باشد یا آن که جدار قلب وی ضخیم یا نازک باشد که باعثآریتمی قلب می شود.

از طرفی آریتمی می تواند ناشی از بیماری های قلبی باشد؛ مانند آن که فردی در اثر مسدود شدن رگ های قلب، سکته کند و قلب وی دچار آریتمی شود. آریتمی همچنین ممکن است در اثر نبود درچه قلب به وجود آید؛ اما بسیاری از افرادی که دچار آریتمی می شوند، ساختمان قلب شان کاملا سالم است و مهم آن است افرادی که دچار آریتمی قلب می شوند حتما باید به پزشک مراجعه کنند تا در صورت نیاز توسط فوق تخصصان الکتروفیزیولوژی درمان شوند.

درمان آریتمی قلب

درمان آریتمی قلب بر اساس نوع آن است و اگر آریتمی به صورت نامرتبی یا تندی باشد معمولا با تجویز یک سری از داروهای تنظیم کننده ریتم قلب درمان می شود؛ اما در پاره ای از موارد برای درمان آریتمی نیاز به بستری شدن بیمار و درمان به شیوه الکتروفیزیولوژی و ابلیشن که در بین مردم به اصطلاح سوزاندن نامیده می شود، وجود دارد. در این روش از طریق رگ های بیمار سیم هایی در قلب وی کار گذاشته می شود و از طریق نقشه برداری، کانون بی نظمی در قلب یافت شده و با اشعه مخصوص رادیوفرکوئنسی کانون با انرژی گرمایی سوزانده می شود.

از طرفی آریتمی های کند قلب نیز با تعبیه باتری قابل کنترل است بدین گونه که بیمار با یک جراحی کوچک که نیاز به بی هوشی ندارد، از طریق رگ، سیم هایی داخل قلب کار گذاشته می شود که این سیم ها با کمک یک باتری که زیر استخوان ترقوه و زیر پوست تعبیه می شود، ضربان قلب را تنظیم کرده و آریتمی و نیز حالت سرگیجه فرد برطرف می شود.