آزمایشگاه
مسئول آزمایشگاه : سرکار خانم قاسمی
کارشناس علوم آزمایشگاهی
داخلی 221-223
این واحد شامل بخشهای میکروبشناسی، نمونهگیری، U.A، بخش سالن آزمایشگاه (بخش هماتولوژی، بیوشیمی، بانک خون، هورمون) میباشد.
هدف: همراهی با کادر پزشکی بیمارستان و کمک به تشخیص بیماریها بوسیله اندازهگیری عناصر و ترکیبات مختلف خون و سایر مایعات بدن از طریق مقایسه آنها با میزان استاندارد یک فرد طبیعی با توجه به سن، جنس و منطقه جغرافیایی.
سه متغیر عمده بر کیفیت پاسخهای آزمایشگاه تأثیر عمده دارد که شامل:
1- متغیرهای پیش از آزمایش:
متغیرهای پیش از آزمایش شامل تقاضای آزمایش، آماده کردن بیمار، شناسایی بیمار، نمونهگیری، انتقال نمونهها، پردازش و آمادهسازی نمونه میباشد.
2- متغیرهای حین آزمایش:
متغیرهای حین آزمایش شامل روش آزمایش، استاندارد و کالیبره نمودن دستگاهها، کنترل معرفها و تجهیزات میباشد.
3- متغیرهای پس از انجام آزمایش:
متغیرهای پس از انجام شامل وارد کردن پاسخها، تایپ یا آماده نمودن جوابها، امضاء، مقادیر نرمال و بایگانی پاسخها میباشد.
- شناسایی بیمار (patientidentification): شناسایی صحیح بیماران و نمونه نقش اساسی در آزمایشگاه دارد. بیشترین خطاها مربوط به لیبلها و برگه تقاضای آزمایش میباشد. مقایسه مشخصات، شماره و نوع تست درخواستی بر روی برگه آزمایش و لیبل روی نمونه ضروری میباشد.
- آماده سازی بیمار (patientpreparation): فاکتورهای زیادی بر نتایج آزمایشات تاثیر میگذارند مثل غذا خوردن، مصرف الکل، استعمال دخانیات، ورزش و حرکات بدنی، استرس، موقعیت بیمار حین نمونهگیری.
- نمونه گیری: روش نمونهگیری بر روی نتایج آزمایشات تأثیرگذار است. نمونهگیری از وریدی که سرم IV در آن تزریق میشود سبب رقیق شدن یا مخلوط شدن نمونه با محلول تزریقی میشود. همولیز در جریان نمونهگیری سبب تغییر غلظت بعضی از فاکتورها میشود. نمونهگیری در لولههای کثیف یا آلوده به دترجنتها سبب اخلال در انجام تستها میشود. فعالیت عضلانی اثرات موقت و طولانی مدت بر روی تستهای آزمایشگاهی دارد به عنوان مثال در اثر فعالیت عضلانی CPK، آلدولاز، AST، LDH افزایش مییابد.
- ناشتا بودن به مدت طولانی: ناشتا بودن بیشتر از 24 ساعت سبب افزایش بیلیروبین و بیشتر از 72 ساعت باعث کاهش گلوکز خون به میزان 45ml/dl و افزایش TG میشود.
- رژیم غذایی: پس از خوردن غذا، تریگلیسیرید و پتاسیم سرم افزایش مییابد. 4-2 ساعت پس از مصرف غذا ALP سرم افزایش می یابد.
- بستن تورنیکت (گارو): بستن تورنیکت باعث برجسته شدن وریدها و تسهیل خونگیری میشود. بستن گارو به مدت طولانی باعث افزایش کسترول، تریگلیسیرید، کلسیم و آهن سرم میشود.
- برای اندازهگیری لاکتات سرم، باید نمونهگیری بدون بستن سرم انجام شود. باز و بسته کردن مشت هنگام نمونهگیری باعث افزایش پتاسیم و لاکتات و فسفر میشود. توصیه میشود جهت اکثر تستها تورنیکت بیش از یک دقیقه روی بازو بسته نشود.
- خونگیری از بیماری که به دست او IV وصل شده است: حتیالامکان از بیماری که سرم به او تزریق میشود خونگیری نشود. در صورت نیاز
- سرم قطع شود و از دست دیگر بیمار نمونهگیری انجام شود در صورتی که از همان دست باید نمونهگیری شود، باید تورنیکت را زیر محل نیدل سرم بسته شود و خونگیری از وردیدها زیر محل تزریق سرم انجام شود.
- همولیز: همولیز به معنای پاره شدن غیر طبیعی گلبول قرمز میباشد. کشیدن خون با سرعت به درون نیدل، خشک نشدن الکل استفاده شده برای ضدعفونی کردن پوست، نامناسب بودن سایز نیدل، تخلیه خون با فشار و سرعت زیاد از عوامل لیز شدن خون میباشد. همولیز باعث افزایش پتاسیم CPK سرم میشود.
- انتقال نمونه : پایداری نمونه در جریان انتقال آنی به آزمایشگاه باید مورد توجه قرار گیرد.