بیماری عروق کرونر قلب:

بیماری عروق کرونر قلب که به آن تنگی عروق کرونر قلب یا بیماری قلبی هم می گویند اصلی ترین عامل مرگ و میر در آمریکا است و بیش از ۱۳ میلیون نفر در آمریکا از این بیماری رنج می برند. بیماری قلبی در اثر اجتماع پلاکت ها در عروق به وجود می آید و به دنبال این اتفاق جریان خون هم مسدود می شود و خطر حمله ی قلبی و سکته در فرد بیمار افزایش می یابد.

تعریف بیماری:

بیماری قلبی در اثر اجتماع پلاکت ها در عروق کرونری به وجود می آید. به این مشکل تصلب شرایین می گویند که موجب بسته شدن جریان خون می شود. عروق خونی که در ابتدا نرم و حالت کشسان دارند باریک و سفت می شوند و ورود جریان خون به قلب مسدود می شود. به دنبال آن به قلب اکسیژن و مواد مغذی نمی رسد و نمی تواند به خوبی خون را پمپاژ کند.

شیوع بیماری عروق کرونر:

از سنین جوانی پلاک های کلسترول کم کم در دیواره ی رگ های خونی ته نشین می شوند و به موازات اینکه سن بالا می رود این پلاک های چربی بیشتر درعروق روی هم جمع می شوند و باعث التهاب دیواره ی عروق خونی و بالا رفتن خطر تشکیل لخته خونی و سکته ی قلبی می شوند. این پلاک ها مواد شیمیایی ای را آزاد می کنند که فرآیند خوب شدن التهاب رگ ها را سرعت می بخشد ولی از طرفی باعث چسبندگی رگ های خونی می شوند. سپس مواد دیگری مثل سلول های آسیب دیده ی لیپوپروتئین و کلسیم که در رگ ها حرکت می کنند کم کم به دیواره ی رگ ها می چسبند. در نهایت هم عروق کرونری باریک شده، موجب تشکیل رگ های خونی جدید می شود که خون را به قلب می رسانند ولی در مواقعی که فرد استرس شدید دارد این عروق جدید ممکن است قادر نباشند خون غنی از اکسیژن را به ماهیچه ی قلب برسانند.

گاهی اوقات یک لخته ی خونی ممکن است راه ورود خون به قلب را به طور کامل ببندد و موجب حمله ی قلبی شود. اگر یک رگ خونی که به مغز می رود در اثر لخته ی خونی مسدود شود سکته ی ایسکمی اتفاق می افتد. اگر به دلیل فشار خون بالا یکی از رگ های داخل مغز پاره شود سکته ی مغزی هموراژیک اتفاق می افتد.

ایسکمی چیست؟

ایسکمی قلبی زمانی اتفاق می افتد که پلاک ها و چربی ها آنقدر رگ های خونی را باریک کنند که خون غنی از اکسیژن به اندازه ی نیاز قلب به آن نمی رسد. در این هنگام ممکن است حمله ی قلبی اتفاق بیفتد و علائم آن درد قفسه ی سینه است ممکن هم هست که فرد هیچ علائمی نداشته باشد.

ایسکمیک معمولا در حین :۱-ورزش یا فشار بر بدن  ۲-غذا خوردن  ۳-هیجان یا استرس  ۴-قرار گرفتن در معرض سرما اتفاق می افتد.

بیماری عروق کرونر قلب ممکن است تا حدی پیشرفت کند و به مرحله ای برسد که ایسکمیک حتی در زمان استراحت هم اتفاق بیفتد. ایسکمیک در افرادی که بیماری قلبی دارند ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و به طور کلی در بین افراد دیابتی شایع تر است.

علائم بیماری عروق کرونری:

شایع ترین علامت بیماری عروق کرونری آنژینا یا درد قفسه ی سینه است. آنژینا ممکن است به صورت سنگینی، فشار، درد، بی حسی، سوزش حس شود و ممکن است شخص بیمار آن را با سوهاضمه یا سوزش قلب اشتباه بگیرد. آنژینا معمولا در ناحیه ی قفسه ی سینه حس می شود ولی ممکن است در شانه ی سمت چپ ، بازوها، گردن، کمر یا چانه هم حس شود.

دیگر علائم بیماری عروق کرونری شامل موارد زیر می شود:

۱-تنگی نفس  ۲-تپش قلب(ضربان قلب نامنظم-پایین آمدن ضربان قلب)   ۳-سریع شدن ضربان قلب  ۴-ضعف یا سرگیجه     ۵-حالت تهوع    ۶-عرق کردن

چگونگی تشخیص بیماری عروق کرونری:

پزشک از سه راه زیر بیماری عروق کرونری را در بیمار تشخیص می دهد:

۱-صحبت با بیمار در مورد علائم ، تاریخچه ی پزشکی وفاکتورهای خطرساز

۲-انجام معاینه ی پزشکی

۳-دستورانجام آزمایش های تشخیصی برای بیمار مثل نوار قلب،استرس تست ورزشی،سی تی اسکن، کاتتریزاسیون قلبی و غیره. این آزمایش ها به پزشکتان درارزیابی میزان پیشرفت بیماری عروق کرونری و تاثیر آن روی عملکرد قلب و انتخاب بهترین روش درمانی کمک می کند.

چگونگی درمان بیماری عروق کرونری قلب:

درمان این بیماری از طریق عوض کردن سبک زندگی بیمار، مصرف دارو، لاپاراسکوپی، جراحی های باز و مراجعه به متخصص قلب برای انجام چکاب های منظم است.

-کاهش فاکتورهای خطر ساز: اگر سیگار می کشید آن را ترک کنید. از مصرف مواد غذای فرآوری شده(انواع کنسروها) اجتناب کنید و یک رژیم کم نمک و کم قند و کم چربی را دنبال کنید. اگر دیابت دارید قند خونتان را به طور منظم کنترل کنید. به طور منظم ورزش کنید ولی قبل از شروع یک برنامه ی پزشکی با پزشکتان مشورت کنید.

-دارو:اگر تغییر سبک زندگی برای درمان بیماری قلبی کافی نبود ممکن است به داروهایی برای بهبود عملکرد قلب و رسیدن خون غنی از اکسیژن به آن نیاز باشد. نوع دارو هم به نوع مشکل قلبی بستگی دارد.

-جراحی و دیگر روش ها: روش های معمول درمان بیماری عروق کرونری شامل آنژیوپلاستی، جایگذاری استنت و جراحی بایپس عروق کرونری می شود. همه ی این روش ها میزان خونی که به قلب می رسند را افزایش می دهند ولی خود بیماری عروق کرونری را درمان نمی کنند و هنوز هم باید فاکتورهای خطرساز را کاهش دهید تا از بیماری های دیگر پیشگیری کنید.

پزشکان در حال تحقیق بر روی راه های جدید درمان بیماری قلبی هستند که در اینجا به دو تا از این روش ها اشاره می کنیم:

۱-آنژیوجنسیس: این فرآیند شامل وارد کردن موادی مثل سلول های بنیادی و دیگر مواد ژنتیکی به داخل رگ یا بافت های آسیب دیده ی قلب برای تحریک رشد رگ های خونی جدید است تا این رگ های جدید جای رگ های مسدود را بگیرند.

۲-ائی ائی سی پی: این روش برای افرادی مناسب است که از آنژینای مزمن رنج می برند ولی داروهای نیترات قلبی کمکی به آنها نکرده اند یا افرادی که برای انجام عمل جراحی یا دیگر روش ها مناسب نیستند. در این روش کاف های درمانی روی پاها جاسازی می شوند و به طور متناوب از باد خالی و پر می شوند و میزان خون جاری در عروق کرونری را افزایش می دهند.

در مواقع اضطراری چه باید کرد؟

علائم بیماری قلبی و شرایط تشدید کننده ی آن را یاد بگیرید. اگر علائم جدید داشتید یا علائمتان شدید تر شدند به پزشک مراجعه کنید. اگر خودتان یا یکی از نزدیکانتان احساس ناراحتی در قفسه ی سینه و به دنبال آن تنگی نفس، تپش قلب، سرگیجه، افزایش ضربان قلب، حالت تهوع، تعرق شدید داشت سریع با اورژانس تماس بگیرید.

اگر آنژینا دارید و پزشک برایتان نیتروگلیسیرین را تجویز کرده است و بعد از مصرف دو دز یا بعد از ۱۵ دقیقه هنوز دردتان ادامه داشت با پزشک تماس بگیرید یا از شخصی بخواهید تا شما را به نزدیکترین اورژانس برساند. اگر منع مصرف آسپرین را نداشته باشید پرسنل اورژانس ممکن است از شما بخواهند یک آسپرین بجوید تا لخته ی خونی از هم باز شود.