دکتر سیده زهرا شریعت پناهی عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور در گفت وگو با  روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان شهرستان محلات، با توجه به این که خانواده ها در اپیدمی کرونا بیشتر در منزل می مانند بر لزوم توجه به تمام  گروه های مغذی هرم غذایی در آماده سازی وعده های غذایی روزمره تاکید کرد .

به گفته دکتر شریعت پناهی اولین طبقه هرم غذایی  شامل گروه کربوهیدارت نظیر نان و غلات است که پایه اصلی غذای ما ایرانیان را تشکیل می دهد و طبقات بعدی شامل گروه های گوشت و مواد پروتئینی، لبنیات (شیر و ماست)، میوه و سبزیجات هستند که وجود تمام این گروه های غذایی به مقدار لازم باید دررژیم غذایی روزانه ما گنجانده شود.

عدم تعادل دریافت درشت و ریز مغذی ها باعث اختلالات خلقی می شوند

این عضو هیئت علمی دانشگاه مصرف روزانه  ۴-۲ واحد میوه و ۳-۲ واحد لبنیات و ۵-۳ واحد سبزیجات برای حفظ سلامتی افراد را الزامی دانست وگفت: مصرف کمتر از این میزان باعث می شود بدن دچار ایمبالانس یا عدم تعادل درشت مغذی ها و ریزمغذی ها شود.

دانشیار تغذیه دانشگاه با بیان این که ایمبالانس مواد مغذی سبب بروز اختلال در عملکرد ارگانهای مختلف بدن می شود افزود: این عدم تعادل به خصوص در دریافت پروتئین و ریز مغذی ها( املاح و ویتامین ها) بر عملکرد سیستم عصبی و مغز و  ساخت نوروترنسمیتن ها تاثیر گذاشته و باعث بروز اختلالات خلقی می شود.

اهمیت تنوع و میزان گروه های مغذی در رژیم غذایی

 وی خاطرنشان کرد: این عدم تعادل در دریافت مواد مغذی سبب ایجاد تغییرات خلق و خویی در افراد از جمله افسردگی یا پرخاشگری می شود و همواره باید به این نکته مهم توجه داشته باشیم که میزان و تنوع مواد غذایی  در وعده های روزانه بسیار اهمیت دارد.

به گفته این دانشیار دانشگاه وجود گوشت های قرمز یا ماهی و مرغ  در وعده غذایی روزانه ضروری است اما می توان مقداری از سهم گوشت را با مواد پروتئینی ارزانتر جبران کرد و با مصرف ترکیبی از حبوبات و غلات نیز می توان پروتئین کاملی را دریافت کرد.

وی  تخم مرغ را حاوی پروتئین بسیار کامل  دانست که مصرف روزانه آن به ویژه در کودکان مفید است. بزرگسالان نیز اگر مبتلا به چربی خون بالا نباشند می توانند به صورت روزانه تخم مرغ مصرف کنند اما در صورت داشتن کلسترول و چربی خون بالا نباید مصرف تخم مرغ آنان از بیش از دو تخم مرغ در هفته تجاوز نکند.

پرخوری افسردگی می آورد

به گفته دکتر شریعت پناهی پرخوری افسردگی می آورد و در دوران کرونا نیز به دلیل در خانه ماندن بیشتر متاسفانه شاهد  پرخوری، کم تحرکی و کاهش فعالیت بدنی و در نتیجه اضافه وزن و چاقی افراد خانواده هستیم. این چاقی به علت التهابی که در بدن ایجاد می کند می تواند افسردگی ایجاد کند.

عضو هیئت علمی دانشکده تغذیه تاکید کرد: افراد باید از پرخوری پرهیز کرده و در منزل ورزش و نرمش کنند. زیرا علاوه بر این که از بروز اضافه وزن جلوگیری می کند باعث افزایش جریان خون سیستم عصبی مرکزی و دستگاه قلبی عروقی می شود که این موضوع نشاط و شادی در فرد ایجاد می کند و برای سلامت ریه ها و پیشگیری از بیماری نیز بسیار خوب است.

تاثیر خوردن دیرهنگام شام در بی اشتهایی صبحگاهی

دکتر شریعت پناهی یکی از مشکلات افراد در اپیدمی کرونا را بی اشتهایی صبحگاهی عنوان کرد و گفت: علت این مشکل تناول دیرهنگام وعده شام است. زمان شام خوردن بسیار اهمیت دارد و بین شام و خوابیدن حداقل ۳-۲ ساعت فاصله باشد و طوری تنظیم شود که هنگام خوابیدن غذا هضم شده و معده پر نباشد.

وی تصریح کرد: این موضوع باعث می شود صبحها هنگام بیدار شدن از خواب فرد نشاط بیشتری احساس کند و افسرده و کسل نباشند. همچنین احساس گرسنگی کرده و تمایل زیادی برای مصرف صبحانه کامل داشته باشد. وعده صبحانه باید از تمام وعده های غذایی کامل تر باشد زیرا جذب در صبح بیشتر است و بیشترین انرژی را به ما می دهد.

دمنوش های گیاهی طبیعی نشاط آورهستند

این دانشیار دانشگاه مصرف دمنوش های گیاهی طبیعی را نشاط آورعنوان کرد و با توجه به این که حاوی مواد ضد التهاب، ضد سرطان و ضد بیماری های مزمن هستند، مصرف این نوشیدنی های گرم  در جمع خانواده را نشاط آور و برای سلامتی خوب برشمرد.

به گفته وی دمنوش های گیاهی بهتر است به صورت طبیعی استفاده شود و مصرف دمنوش ها به صورت تی بگ را به دلیل این که  ممکن است دارای مواد افزودنی باشند را توصیه نکرد.

دکتر شریعت پناهی از دمنوش هایی که می توان به شکل چای استفاده کنیم و آرام بخش و  ضدافسردگی هستند به  چای های بابونه، گل گاوزبان، بهار نارنج ، به لیمو، سنبل الطیب، اسطوخودوس،  گل نسترن،  چای زعفران، چای گل سرخ، عناب، دارچین و زنجبیل  و یا ترکیبی از آنها اشاره کرد.

به گفته این متخصص تغذیه دمنوش های گیاهی علاوه بر این که مایعات بدن را تامین می کنند سبب ایجاد آرامش و نشاط در فرد شده و افسردگی و پرخاشگری را نیز کاهش می دهند و اکثر آنها ضد التهاب نیز هستند.

غذاهای موثر در بروز افسردگی و پرخاشگری

دکتر شریعت پناهی با بیان این مطلب که خوردن برخی مواد غذایی باعث ایجاد افسردگی و پرخاشگری می شود تاکید کرد: بنابراین شاید بتوان گفت نخوردن یکسری مواد غذایی اهمیت بیشتری از این دارد که چه بخوریم تا نشاط بیشتری پیدا کنیم.

وی مصرف فست فودها، کنسروهای غذایی نظیر تون ماهی و غذاهای سرخ کرده را سبب ایجاد افسردگی در افراد برشمرد و گفت: این مواد نشاط افراد را می گیرند زیرا زمان زیادی در معده باقی مانده، هضم آنها طولانی است و باعث افزایش جریان خون معده شده و ایجاد کسالت می کنند.

مصرف تنقلات و بستنی را کاهش دهید

دکتر شریعت پناهی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: تنقلات و بستنی گرچه نشاط آور هستند اما با توجه به کاهش تحرکت و فعالیت های فیزیکی و ورزش در دوران شیوع کرونا و قرنطینه خانگی بهتر است مصرف آنها کاهش یابد چون کالری بسیار زیادی دارند و باعث چاقی و اضافه وزن شده و در نهایت منجر به رخوت و افسردگی می شوند.

این متخصص تغذیه توصیه کرد به جای تنقلات مختلف چاق کننده برای بچه ها می توان از مغزها و میوه های خشک مثل انجیر، توت خشک استفاده کرد که کالری زیادی نداشته و بسیار خوب و خوشمزه هستند.

این دانشیار دانشگاه مشارکت افراد خانواده در تهیه غذا را سبب ایجاد شادی و نشاط دانست و از آن به عنوان یکی از راهکارهای مهم  در ایجاد شادی و نشاط در افراد خانواده به ویژه کودکان یاد کرد که می تواند باعث اشنایی بیشتر فرزندان با مواد غذایی و فواید آنها شود..

توصیه های تغذیه ای در دوران نقاهت بیماری کرونا

دکتر شریعت پناهی در بخش دیگری از سخنان خود به افرادی که دوران نقاهت بیماری کرونا را طی می کنند توصیه کرد:  مصرف دمنوش ها، میوه و سبزی ها به دلیل دارا بودن املاح و ویتامین ها انتخاب خوبی  برای کاهش التهاب در ایام نقاهت کرونا هستند و حالت نشاط آور و توان زایی در این افراد را به دنبال دارد. 

به گفته وی بیماران کرونایی در ایام نقاهت بیماری دچار مشکلاتی نظیر کاهش وزن، از بین رفتن بافت عضلانی، کاهش اشتها، مشکلات تنفسی، خستگی، اختلالات بویایی و چشایی می شوند که باید با مصرف غذاهای پرکالری و پروتئین جبران شود.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه افزود:  غذاهایی که از پروتئین بیشتری اعم از گیاهی یا حیوانی نظیر سوپ ها، گوشت ها و لبنیات برخوردار هستند، می توانند کاهش وزن و عضله در دوران نقاهت کرونا را بهبود  بخشند.

این دانشیار دانشگاه مصرف دمنوش ها در ایام نقاهت کرونا را مفید برشمرد و اظهار کرد: مصرف دمنوش ها انتخاب خوبی برای کاهش التهاب در بین بیماران مبتلا به کرونا هستند زیرا  با کاهش التهاب، حالت نشاط آوری و توان زایی در فرد ایجاد می کند.

به گفته وی مصرف میوه و سبزی نیز به دلیل افزایش دریافت ویتامین ها و املاح باید در این دوران بیشتر مصرف شود.

این متخصص تغذیه با اشاره به وجود کم اشتهایی، مشکلات تنفسی و خستگی زودرس در ایام نقاهت بیماران کرونایی گفت: این افراد باید تعداد وعده های غذایی خود را افزایش داده و حجم آنهر وعده  را کاهش دهند. باید هر دو ساعت غذاهای با حجم کم ولی پرکالری و پر پروتئین، مصرف کنند.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه تاکید کرد: بیماران بی اشتها در دوران نقاهت بیماری کرونا باید غذاهایی نظیر شیر و عسل، میوه های طبیعی، عصاره گوشت و سوپ های میکس شده که نیازی به جویدن ندارند و به صورت مایع هستند را مصرف کنند.

دکتر شریعت پناهی خاطرنشان کرد: بیمارانی که با اختلال چشایی مواجه هستند، باید در پخت غذاها، از آبلیمو و ادویه های طعم دار استفاده کنند تا تمایل بیشتری به خوردن غذا پیدا کنند.

این دانشیار دانشگاه در خاتمه سخنان خود تاکید کرد که برای تمامی افرادی که دوران نقاهت بیماری کرونا را سپری می کنند دریافت انرژی، پروتئین و مایعات کافی ضرورت دارد.