در گذشته، پزشک قابل اعتماد خانواده بود و به‌دلیل آشنایی با اعضا، درمان درست‌تری ارائه می‌داد. امروز این نقش با عنوان «پزشک خانواده» در قالب نظامی علمی و ساختارمند ادامه یافته است. پزشک خانواده، اولین مرجع مراقبت‌ سلامت جسم و روان محسوب می‌شود و در کشورهای مختلف دهه‌هاست اجرا می‌شود. در ایران، این برنامه از سال ۱۳۸۴ در روستاها آغاز شد، اما با اجرای نسخه‌های متعدد و ناپایدار و چالش‌هایی در تربیت متخصص، مسیر پرفرازونشیبی را تجربه کرده است.

با اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع، به دنبال ارائه خدمات عادلانه‌تر و مدیریت بهتر منابع است. این طرح با پرونده الکترونیک سلامت، ثبت سوابق بیماران و استفاده از راهنماهای بالینی، روند درمان را سریع‌تر و ارزان‌تر می‌کند. هدف، دسترسی برابر به خدمات تخصصی، کنترل مصرف دارو، کاهش پرداخت‌های غیررسمی و کوتاه شدن نوبت‌هاست تا در نهایت سلامت همگانی و کیفیت خدمات درمانی ارتقا یابد.