فیزیوتراپی (physiotherapy) شیوه‌ای از درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی-ماهیچه‌ای-اسکلتی با استفاده از تجهیزات مکانیکی، جریان‌های الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و عوامل فیزیکی دیگر است. در این روشها از ورزش، نور، پرتوهای فرابنفش و فروسرخ، گرما و جریان برق استفاده می‌شود. فیزیوتراپی حیطه‌ای از پزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماری‌ها، درمان، توانبخشی و بالا بردن سطح سلامت می‌باشد. فیزیوتراپی درمانی علمی بر اساس تحصیلات عالی و بالینی با قدمت طولانی می باشد که همزمان با توسعه دانش پزشکی به یکی از ارکان درمان های نوین پزشکی تبدیل شده است.

فیزیوتراپیست کیست؟

فیزیوتراپیست متخصص حفظ و افزایش توانایی افراد در حرکت و فعالیت است. یک فیزیوتراپیست با دانش خود در مورد آنچه باعث حرکت در بدن می شود، تحرک و استقلال را برای بیماران به ارمغان می آورد و بسیای از مشکلات ناشی از درد، ناتوانی های حرکتی، آسیب های ورزشی و شغلی، سالمندی و بی تحرکی  را درمان می کند.

فیزیوتراپی حیطه‌ای از پزشکی است که هدف آن درمان و توانبخشی می‌باشد

روز فیزیوتراپی در ایران

در سال ۱۳۵۱ هجری شمسی حق تاسیس کلینیک‌های فیزیوتراپی از فیزیوتراپیست‌ها سلب گشت و در سال ۱۳۷۸ در دوم مرداد ماه این حق دوباره به فیزیوتراپیست‌ها برگردانده شد و به این مناسبت روز دوم مرداد روز فیزیوتراپی در ایران نام گرفته و در این روز مراسم هایی برگزار می‌گردد. البته روز جهانی فیزیوتراپی ۱۷ شهریور ماه مصادف با ۸ سپتامبر است که در کشورهای مختلف جهان گرامی داشته می‌شود.

مختصری از تأسیس مدرسه عالی فیزیوتراپی در ایران
جایگاه خالی فیزیوتراپی در کنار سایر رشته های پزشکی و تخصصی و تلاشها و تحمل پیشگامان این رشته سبب می شود فکر تأسیس اولین مرکز آموزش فیزیوتراپی شکل بگیرد.

سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد ایران را برای تأسیس مرکز آموزش فیزیوتراپی پذیرفته و برای کمک به راه‌اندازی اولین مدرسه فیزیوتراپی کشور، خانم مارگارت جانسون را با مقداری تجهیزات اهدائی روانه ایران می کند.

خانم م ـ جانسون با حضور در دانشگاه تهران و استفاده از امکانات آموزشی دانشکده پزشکی جلسات تأسیس و پذیرش دانشجو را آغاز می کند و بالاخره بعد از ماهها جلسات و صورتجلسه با کمک پیشگامان فیزیوتراپی در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران ،اولین گروه از دانشجویان وارد رشته فیزیوتراپی می شوند و بدین ترتیب پس از مدتی مدرسه عالی فیزیوتراپی در ایران شکل می گیرد.

اولین رئیس مدرسه عالی فیزیوتراپی در کشور را آقای دکتر ابراهیم چهرازی متخصص از فرانسه به عهده داشتند. دومین رئیس مدرسه عالی فیزیوتراپی آقای دکتر منوچهر نواب متخصص طب فیزیکی از کشور فرانسه بودند که حضور ایشان در تکامل و تدوین برنامه ها نقش انکارناپذیری را ایفا می نمایند و بتدریج مدرسه عالی فیزیوتراپی به موسسه عالی توانبخشی و امروز به نام دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران تغییر نام داده فعالیت می کند.بعد از گذشت چند سال در مؤسسه عالی توانبخشی رشته های کاردرمانی و گفتاردرمانی تأسیس گردید.

فیزیوتراپیست ها در مکانهایی مانند بیمارستان ها،باشگاه های ورزشی و ...  فعالیت می کنند

اهداف فیزیوتراپی
با توجه به اینکه فیزیوتراپی در بسیاری از اختلالات و بیماری های دستگاه عصبی-عضلانی-اسکلتی کاربرد دارد، اهداف فیزیوتراپی با توجه به نوع بیماری یا اختلال زمینه ای متفاوت است. به طورکلی اهداف فیزیوتراپی ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:
* کاهش دردهای عضلانی و مفصلی
* تسریع در پروسه ترمیم بافتی
* بهبود دامنه حرکتی (ROM) مفاصل
* جلوگیری از ضعف و آتروفی عضلانی
* تقویت عضلات
* افزایش انعطاف پذیری
* استقلال هرچه سریع تر بیمار جهت برگشت به فعالیت های روزمره
* بهبود فعالیت دستگاه تنفسی
* افزایش کارایی دستگاه قلبی-عروقی

* و ...

محل فعالیت فیزیوتراپیست ها
فیزیوتراپیست ها در مکان های مختلفی مانند بیمارستان ها، مراکز بهداشتی درمانی، باشگاه های ورزشی، مراکز آموزشی تحقیقاتی، آسایشگاه ها و ... به فعالیت می پردازند. اما چیزی که فیزیوتراپیست ها را متفاوت جلوه می دهد، به کاربردن دانش و مهارت خود در درمان عوامل دردناک و محدودیت های حرکتی، استفاده از شیوه های متفاوت درمانی برای بازیابی و به حداکثر رساندن پتانسیل حرکت، طراحی لایف استایل و برنامه های تمرینی، آموزش منحصر به فرد بیمار و دسترسی کامل به بیمار برای شناسایی نیاز های او، درمان آسیب های ورزشی، آموزش فعالیت های بی خطر، کارکردن با کودکان دارای اختلالات بالانس و تعادل برای به حداکثر رساندن استقلال آنها و ... از جمله این موارد است.

به همین دلیل، فیزیوتراپیست ها سال ها در مراکز دانشگاهی و درمانی آموزش می بینند و دانش کاملی درباره دستگاه های مختلف بدن انسان فرا می گیرند. این آموزش دانش حرفه ای و کاملی را در مورد تشخیص  بیماری ها در اختیار آنها قرار می دهد و فیزیوتراپیست ها را مجاز به مداخله مستقل در درمان بیماری ها می کند. این آموزش آنان را با دستاوردهای حاصل از جدیدترین پژوهش ها و تحقیقات جهان به روز می سازد.

فیزیوتراپی: پیشگیری، درمان و توانبخشی
فیزیوتراپی تا سال ۱۹۴۵ میلادی به علت نبود فیزیوتراپیست و وجود فقط تکنسین فیزیوتراپی و فعالیت در بخشهای بازپروری و بازتوانی قسمتی از توانبخشی بوده‌است ولی بعد از سال ۱۹۴۵ میلادی و بوجود آمدن فیزیوتراپیست مدرن شامل درمان و توانبخشی شد و بعد از سال ۲۰۰۰ میلادی با عناوین دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی شامل پیشگیری، درمان و توانبخشی شده‌است. واقعیت این است فیزیوتراپی به خاطر دیدگاه‌های جدید خود در حال ترک حیطه توانبخشی است. اکنون فیزیوتراپی بعنوان عضوی در انواع گروه‌های چندرشته‌ای شناخته می‌شود