وجود شی خارجی در مقعد

مروری بر شی خارجی در مقعد
رکتوم بخشی از روده است که به مقعد ختم می شود، دریچه ای که مدفوع از میان آن عبور کرده و از بدن خارج می شود. هر شیی که در داخل رکتوم گذاشته شود یا در داخل رکتوم یا مقعد وجود داشته باشد را بایستی پیشگیری از عوارض بالقوه جدی خارج کرد.

علل وجود شی خارجی در مقعد
اکثریت اشیایی که در رکتوم یافت می شوند از طریق مقعد در داخل رکتوم فرو شده است. اما گاهی اوقات شی خارجی از دهان بلعیده شده و از مجاری گوارشی می گذرد و نهایتا در داخل رکتوم گیر می کند.

مثال های رایج این اشیای خارجی که در رکتوم یافت شده است عبارتند از:

قطعاتی از میوه و سبزیجات
بطری ها
شمع ها
اشیای طراحی شده برای قرار دادن در مقعد (از قبیل ویبراتور یا دیلدوس ها)
اشیای خارجی ممکن است در مقعد گروه های زیر یافت شود:
بچه ها
بیماران روانی
قربانیان تجاوز
نتیجه جراحت حاصل از اقدامات و رویه های طبی (مثل باقی ماندن نوک کاتتر انما که شکسته است)
در اثر استفاده از اشیاء برای رسیدن به رضایت جنسی و ارضاء شدن
علائم وجود شی خارجی در مقعد
اکثر افرادی که در رکتوم خود شی خارجی دارند ممکن است نشانه یا علامتی نداشته باشند. این مسئله تشخیص را سخت تر می کند، بویژه در بیماران خردسال و دارای ناتوانی روانشناختی.

در بعضی از موارد بخصوص اگر تشخیص و درمان به تاخیر بیافتد، عوارض شدیدی ممکن است ایجاد شود که موجب بروز علائم می شود. علائم احتمالی وجود شی خارجی در مقعد و رکتوم عبارتند از:

درد شکم
تهوع و استفراغ
تب
خونریزی از مقعد
اگر شیئی موجب عوارضی از قبیل پریتونیت (التهاب دیواره شکم یا پرده صفاق) شود، شخص دچار سفتی و درد شکم می شود.

چه موقع باید بدنبال درمان طبی و کمک پزشکی بود؟
اگر فکر می کنید که شی خارجی در رکتوم شما وجود دارد و دچار درد شکم، خونریزی یا تب هستید، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. در غیر اینصورت اگر می دانید و مطمئن هستید که شی خارجی در مقعد شما وجود دارد، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا شی خارجی هر چه زودتر از مقعد خارج شود.

در بیشتر مطب ها و کلینک های سرپایی تجهیزات لازم برای خارج کردن شی خارجی از مقعد وجود ندارد، بنابراین بهتر است مستقیما به اورژانس بیمارستان و مکان های درمانی دارای اتاق عمل مراجعه شود.

معاینات و آزمایشات لازم برای مشکلات مقعد
اغلب پزشک یا پرستار تاریخچه دقیقی از مددجو می گیرند. اینکار به شیوه ای غیر قضاوتی انجام می شود، اما از آنجایی که ضرورت دارد، ممکن است سئوالات خیلی شخصی از شما پرسیده شود. پزشک بخصوص می خواهد موارد زیر را بداند:

دقیقا شی موجود در رکتوم یا مقعد چیست (مگر مواردی که مددجو خردسال یا روانی است و امکان این بررسی وجود ندارد)
چند وقت است که شی در رکتوم وجود دارد
چه تلاشی از قبل برای خارج کردن آن به عمل آمده است.
همچنین مددجو از نظر وجود درد شکم، تب یا دمای بالا و شواهد خونریزی از مقعد بررسی می شود.

پس از گرفتن تاریخچه، معاینات فیزیکی انجام می شود. این معاینات می تواند شامل معاینه شکم و مقعد باشد.

مددجو به پهلو خوابانده می شود و ناحیه آنال از نظر شواهد ترک، برش یا خونمردگی بررسی می شود
معاینه با انگشت انجام می شود. برای اینکار پزشک دستکش پوشیده و با انگشت خود مقعد را بررسی می کند (اصطلاحا توش رکتال گفته می شود)
گاهی اوقات از پروکتوسکوپ (proctoscope) استفاده می شود، ابزاری که در داخل مقعد گذاشته می شود، همانند یک لوله کوتاه توخالی است که امکان دیدن داخل مقعد و شی احتمالی داخل مقعد و رکتوم را می دهد. مشخص است که اگر شی شکننده باشد مثل حباب لامپ، لازم است پروکتوسکوپ با دقت فراوان در مقعد فرو شده و معاینه انجام شود.
وبگاه پرستارپس از انجام معاینه فیزیکی، ممکن است رادیوگرافی شکم با اشعه ایکس انجام شود تا مکان و نوع شی تعیین شود. همچنین در این عکس به دنبال وجود هوای آزاد بوده که احتمال پارگی روده مشخص شود. اگر درد شکم، خونریزی یا تب وجود داشته باشد، سپس رگ گیری انجام شده و یک مایع وریدی تجویز می شود. بعد تست های آزمایشگاهی انجام می شود.

درمان شی خارجی در مقعد
خود مراقبتی در منزل
به عنوان یک قاعده کلی، اگر شی خارجی در مقعد وجود داشته باشد که نتوان آن را دید یا در خارج از مقعد احساس کرد، لازم است که توسط پرسنل مراقبت بهداشتی بررسی شود. بسیاری از افراد خجالت می کشند یا ترس دارند که به سیستم مراقبت درمانی مراجعه کنند و خودشان اقدام به خارج کردن شی می کنند. این کار اغلب مشکل است و تنها توسط پزشک یا پرستار مجرب قابل انجام است.

شروع اثر بیشتر مسهل ها و ملین ها کند است و دیر اثر می کنند. هر چه زودتر شی از مقعد و رکتوم خارج شود، تاثیر بهتری داشته و عوارض آن کمتر است.

درمان طبی
در بعضی از موارد شی به مقعد نزدیک بوده و در بخش اورژانس خارج می شود. یکی از مشکلات بزرگی در خارج کردن شی خارجی از مقعد وجود دارد، مکش (ساکشن) قوی است که بین شی و دیواره رکتوم وجود دارد.

گاهی اوقات پزشک لوله ای را بین شی و دیواره رکتوم گذاشته و سعی می کند فشار را متعادل سازد و سپس شی را خارج کند. این رویه دردناک بوده و معمولا قبل از شروع رویه به بیمار مسکن قوی و سداتیو داده می شود.
اگر شی از رکتوم دور باشد، شی در اتاق عمل و تحت بیهوشی عمومی خارج می شود.
اگر در شکم نشانه های عفونت وجود داشته باشد، روده سوراخ شده باشد، یا خونریزی شدیدی در مقعد وجود داشته باشد، به جراحی اورژانسی نیاز است.
پس از اینکه شی خارج شد، پزشک معاینه ای بنام سیگموئیدوسکوپی (sigmoidoscopy) انجام می دهد که در آن یک لوله بلند و باریک (حدود 16-18 اینچ با قطر اندکی کمتر از یک اینچ) به داخل مقعد و رکتوم می فرستد و مجاری گوارشی تحتانی را مشاهده و بررسی می کند. اینکار برای اطمینان از آسیب ندیدن لایه پوششی روده از ورود اولیه شی خارجی یا در طی خارج سازی آن انجام می شود.

در بچه ها همیشه معاینه تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. این مسئله در مورد بیمارانی که همکاری نمی کنند و بیماران دارای مشکلات روانی نیز مصداق دارد.
افرادی که قربانی تجاوز جنسی و سوء رفتار جسمی هستند بایستی خیلی با دقت معاینه شوند و اطمینان حاصل شود که دیواره روده ها آسیب ندیده باشد. این کار بهتر است تحت بیهوشی عمومی انجام شود.
گام بعدی: پیگیری
در صورت وقوع عوارضی از قبیل علائم زیر، به پزشک یا پرستار خود مراجعه کنید:

درد شکم
استفراغ
تب
خونریزی از مقعد
محدودیتی برای فعالیت های معمول وجود ندارد، مگر اینکه برای خارج سازی شی سداتیو تجویز شده باشد. اگر چنین بود، بایستی در طی 24 ساعت پس از خارج سازی از انجام فعالیت های دقیق و رانندگی اجتناب کرد. بایستی از هر گونه استفاده بعدی از مقعد تا ترمیم التهاب و خونمردگی و آماس ناحیه اجتناب شود.

پیشگیری
اگر مشکل اروتیک دارید، از تجهیزات استاندارد و ویبراتور مخصوص مقعد استفاده کنید. این اقلام معمولا دارای انگشتی بوده که از لغزیدن و ورود ناگهانی به مقعد پیشگیری می کند.

پیش آگهی
بیشتر کسانی که تحت درمان خارج سازی شی خارجی از مقعد قرار می گیرند، عوارض بلند مدت نداشته و بهبودی کامل را تجربه می کنند.

شمار اندکی از بیماران ممکن است دچار جراحت و آسیب وسیع باشند. این مسئله بخصوص در مواردی دیده می شود که تشخیص سخت است مثل بچه ها یا بیماران روانی یا زمانی که شخص در دریافت درمان طبی تاخیر می کند.

عوارض ممکن است در قربانیان تجاوز جنسی دیده شود. در بعضی موارد صدمه شدید شکم و عفونت ممکن است وجود داشته باشد. این بیماران ممکن است به کولوستومی نیاز داشته باشند که خود مستلزم مراقبت پوستی ناحیه است. همچنین بیمار ممکن است تحت درمان بلند مدت با آنتی بیوتیک ها قرار داده شود. در موارد خیلی نادر شخص ممکن است در اثر عوارض وارد کردن شی خارجی در مقعد بمیرد.

تصویر شی خارجی در مقعد
در تصویر زیر ویبراتور در مقعد وجود دارد که باتری آن به وضوح در رادیوگرافی مشخص است و ظاهر ویبراتور را می توان دید. زمان گرفتن عکس و مراجعه شخص به بخش اورژانس، هنوز در حال ویبره کردن بود.

 

رادیوگرافی اشعه ایکس شی خارجی در مقعد