مجبورید ماسک بزنید، دست‌هایتان را مدام بشویید، همه چیز را از دستگیره‌های در گرفته تا توالت ضدعفونی کنید، فاصله‌ی اجتماعی با دیگران را رعایت کنید، خانه را فقط زمانی ترک کنید که ضروری است و مجبورید نگران سلامت خودتان و دیگر عزیزانتان باشید. این مراعات‌های هر روزه که ناچارید به آن‌ها عمل کنید و استرس‌هایی که اکنون دارید می‌تواند گاهی بار سنگینی بر شانه‌هایتان بگذارد.
 

چرا ممکن است دچار احساس خستگی و فرسودگی ناشی از احتیاط شده باشید؟

احساس فرسودگی به کم انرژی و بی‌انگیزه بودن برای رعایت اصول ایمنی و بهداشتی، که کمکتان می‌کند جلوی بیماری را بگیرید، گفته می‌شود. این اتفاق هنوز یک عارضه‌ی پزشکی یا روانی نیست، شاید به این دلیل که پدیده‌ای جدید است که در تمام دنیا و در جریان پاندمی کنونی رخ داده است.

ورزش بهترین چیزی است که می‌تواند به بهتر شدن احساستان کمک کند. هر ورزشی، حتی یک پیاده‌روی ساده مفید است. ورزش کردن سبب ترشح اندورفین شده و آدرنالینتان را بالا می‌برد

گزارش‌ها نشان می‌دهند ژاکلین گولان (Jacqueline Gollan)، استادیار علوم روان‌پزشکی و رفتاری در دانشکده‌ی پزشکی فینبرگ در شیکاگو، اولین کسی بود که در آوریل 2020، در چند مصاحبه این مسئله را مطرح کرد.
گولان عقیده دارد انرژی اولیه ما در زمانی که پاندمی کرونا شروع شد، به ما کمک می‌کرد به خوبی و با نگرشی مثبت به تمام دستورالعمل‌های بهداشتی عمل کنیم و پایبند محدودیت‌ها و تعطیلی‌ها و قرنطینه باشیم. این انرژی با ادامه‌ی انتشار ویروس، کم‌کم شروع به تحلیل رفتن کرد، محدودیت‌ها ادامه‌دار شد و ما نتوانستیم زمانی را پیش‌بینی کنیم که بالاخره همه چیز به وضعیت نرمال گذشته‌ی خود برگردد. موارد زیر می‌توانند دلایلی باشند که توجیه می‌کنند چرا دچار خستگی و فرسودگی ناشی از کووید-19 شدیم:
کاهش حساسیت
حساسیت ما نسبت به منبع خطر کمتر شده است و مثلاً نسبت به عفونت کووید-19 و واگیردار بودن آن، کمتر حساسیت نشان می‌دهیم. ذهن ما نسبت به این خطر و تهدید سازگاری پیدا کرده و مغز ما متقاعدمان کرده که این خطر دیگر آن‌قدر واقعی و هراس‌انگیز نیست، خصوصاً اگر کسی هنوز در اطراف ما مبتلا به این بیماری نشده باشد.
استرس مزمن
چند ماه گذشته برای همه‌ی ما استرس‌های مزمنی در مورد سلامتی، وضعیت مالی، خانوادگی و سایر موارد مهم زندگی داشته است. این نگرانی‌ها و اضطراب‌ها رشد کرده‌اند و گاهی حتی مقدم‌تر و مهم‌تر از خود پاندمی شده‌اند. به همین علت مغز ما احتمالاً تصمیم گرفته است، استرس کووید-19 را از مشغولیت‌های خود حذف کند!
حجم بیش از حد اطلاعات
در این مدت با حجم انبوهی از اطلاعات درباره‌ی کووید-19 مواجه بوده‌ایم. نه تنها بخش بزرگی از این اطلاعات درست نبوده و نیستند، بلکه خیلی از آن‌ها ضدونقیض و گیج‌کننده نیز می‌باشند و ما به سختی می‌توانیم تشخیص دهیم کدام‌شان درست و کدام‌شان نادرست‌اند. تلاش برای عقب نیفتادن از جریان وسیع اطلاعات و اهمیت دادن به تمام جزئیات می‌تواند فرسوده کننده‌ی ذهن باشد و ناخودآگاه ممکن است مجبور شویم دست از تلاش برای کنترل کردن شرایط برداریم.

با احساس فرسودگی ناشی از کووید-19 چه کنیم؟

دلیل پشت این احساس خستگی هر چه که هست، نمی‌توان انکار کرد که برای ما و عزیزانمان و به طور کل جامعه خطرناک است. رعایت نکردن دستورالعمل‌ها، هر چند که خسته و فرسوده شده باشیم، در این زمان یک راه‌حل نیست؛ زیرا واضح است که این ویروس جدید به این زودی‌ها رفتنی نیست و در تعداد موارد جدید ابتلا به ویروس کرونا هر روز در حال افزایش است.
نکات زیر کمک می‌کنند با احساس خستگی خود بهتر کنار بیایید:
. برای یک روز یا حداقل چند ساعت، از تمام نگرانی‌ها و دل‌شوره‌هایتان یک قدم عقب بکشید و موقعیت و رفتارهای خود را دوباره ارزیابی کنید. به افزایش احتمال ابتلای خودتان و عزیزانتان به این عفونت فکر کنید و تصور کنید اگر رعایت نکنید چه چیزی انتظارتان را خواهد کشید، و از این تصور، برای انگیزه دادن به خودتان جهت پایبند ماندن به اصول بهداشتی توصیه شده استفاده کنید.
. یک روتین جدید برای خود تعیین کنید. تغییر کردن سخت است؛ اما شما باید بپذیرید که برگشتن به روتین معمول گذشته امکان‌پذیر نیست. ایجاد روتین جدید می‌تواند کمکتان کند به اصول بهداشتی پایبند بمانید و یک زندگی نرمال جدید برای خود در نظر بگیرید.
. تنها به یک یا دو منبع موثق اطلاعات بسنده کنید و سراغ منابع خبری دیگر نروید. این کار به شما کمک می‌کند بدون احساس آشفتگی، در جریان درست اطلاعات نیز قرار بگیرید.
. به سلامت روانتان اهمیت بدهید و آن را جدی بگیرید. نسبت به هرگونه علامتی از استرس و اضطراب و افسردگی هشیار باشید و به محض این که با آن‌ها روبرو شدید به جای سرکوبشان، سعی کنید کنترلشان کنید. شما باید در وضعیت مناسب روحی و روانی باشید تا بتوانید از این بحران دشوار عبور کنید.
. ورزش کنید. ورزش بهترین چیزی است که می‌تواند به بهتر شدن احساستان کمک کند. هر ورزشی، حتی یک پیاده‌روی ساده مفید است. ورزش کردن سبب ترشح اندورفین شده و آدرنالینتان را بالا می‌برد. همین که از جای خود بلند شوید و حرکت کنید می‌تواند واقعاً برایتان مفید باشد.
. حرف بزنید. حرف زدن نیز بسیار مفید است. کافی است حرف‌های دلتان را به زبان بیاورید. زمان و مکان مناسبی برای حرف زدن پیدا کنید. نادیده گرفتن احساسات باعث نمی‌شود از بین بروند؛ درست مثل این است که سعی کنید یک توپ بادی را زیر آب نگه دارید. با سرکوب کردن احساسات، در نهایت کنترل خود را از دست خواهید داد و فوران خواهید کرد. آن‌وقت دیگر نمی‌توانید کنترل کنید احساساتتان تا کجا بروند و به چه کسانی اصابت کنند!
. تفکر سازنده داشته باشید. شاید تصور کنید این موقعیت است که باعث احساسات ما می‌شود، اما در واقع احساسات ما ناشی از افکار ما نسبت به موقعیت پیش آمده هستند. ما نمی‌توانیم شرایط را تغییر بدهیم اما می‌توانیم طرز فکرمان را تطبیق بدهیم. با خودتان و با دیگران مهربان باشید. پیش خودتان تکرار کنید: «من تمام تلاشم را می‌کنم».
. ذهن‌آگاهی و قدردانی را تمرین کنید: هر چه بیشتر ذهن‌آگاهی و قدردانی را تمرین کنید، برایتان ساده‌تر خواهد شد. سعی کنید در لحظه باشید. شما الان همین‌جا هستید، روی صندلی نشسته‌اید، نفس می‌کشید و به اطرافتان نگاه می‌کنید. ما اغلب خود را در خیلی از موقعیت‌های غیرضروری و منفی آینده تصور می‌کنیم یا در حال فکر کردن و غرق شدن در گذشته هستیم. اما باید در حال زندگی کنیم، هر روز و هر لحظه.

با افرادی که درگیر احساس خستگی و فرسودگی نسبت به کووید-19 هستند چه کنیم؟

یکی از مشکلات مربوط به پاندمی کرونا این است که احساس خستگی باعث شده برخی از افراد نسبت به اصولی مانند استفاده از ماسک و حفظ فاصله اجتماعی، بی‌اهمیت و بی‌توجه شوند که همین باعث افزایش انتشار کووید-19 شده است.
این چالش بزرگی است و مخصوصاً افراد جوان‌تر به این علت که مرگ را از خود دورتر می‌بینند، اهمیت کمتری به حفظ اصول بهداشتی می‌دهند. در این مورد می‌توانیم از آن‌ها بخواهیم به خانواده‌ی خود فکر کنند. باید به آن‌ها یادآوری کنیم که آن‌ها این توانایی را دارند که کمک کنند زودتر به شرایط گذشته برگردیم و از تعداد موارد کووید-19 بکاهیم.
اگر می‌خواهید راحت‌تر بیرون بروید، دوستان و اقوام را دیدار کنید و به کار و فعالیت‌های خود برگردید، بیرون غذا بخورید و سفر کنید، فقط یک راه وجود دارد: دستورالعمل‌های توصیه شده را رعایت کنید؛ ماسک بزنید، فاصله اجتماعی را رعایت کنید، در فضاهای بسته و شلوغ قرار نگیرید، دست‌ها را مرتباً بشویید و هر کاری لازم است برای ایمن ماندن انجام دهید.
یک راه دیگر در کنار الگوی مناسب بودن، رفتار مهربانانه است. وقتی کسی را می‌بینید که ماسک زده، با محبت از او تشکر کنید. تشویق یک رفتار مثبت می‌تواند قدرت بدهد و اما در مورد افرادی که با خشم و نارضایتی مقاومت می‌کنند چطور؟ به خودتان یادآوری کنید که چیزهایی را که تحت کنترلتان هستند، می‌توانید کنترل کنید؛ شما نمی‌توانید دیگران را کنترل کنید. به ازای هر کسی که می‌بینید ماسک نزده است، به تمام افرادی نگاه کنید که ماسک زده‌اند!