به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، پژوهشگران با پیگیری سه ساله‌ی افرادی که داروهایی برای کنترل افسردگی و اضطراب، دیابت نوع دوم و فشارخون بالا مصرف می‌کردند دریافتند این افراد در مقایسه با زنان هم‌سن‌وسال خود که این داروها را مصرف نمی‌کردند بیشتر در معرض افزایش وزن قرار داشتند.
این یافته‌ها می‌توانند کمکی باشند به توصیه‌هایی که توسط پزشک به بیمار ارائه می‌شوند و بر انتخاب زنان یائسه اثر بگذارد، یعنی به این صورت که رفتارها و سبک زندگی خود را بسته به داروهایی که برایشان تجویز می‌شود تغییر دهند.
 

ارتباط میان مصرف دارو و افزایش وزن

محققان، 76252 زن یائسه سنین 50 تا 79 سال را طی یک مطالعه‌ی بلندمدت زیر نظر گرفتند و تمرکزشان بر روش‌هایی برای پیشگیری از بیماری قلبی، سرطان سینه و کولورکتال، و پوکی استخوان در این افراد بود.
طی این دوره‌ی سه ساله، شاخص توده بدنی (BMI) در زنانی که دست‌کم یکی از داروهای گفته شده را مصرف می‌کردند، به طور متوسط 0.37 kg/m2 افزایش یافته بود اما این میزان در زنانی که دارو مصرف نمی‌کردند 0.27 kg/m2 بوده است. زنانی که دارو مصرف می‌کردند، سایز دور کمرشان به طور متوسط 1.10 سانتیمتر و برای زنانی که دارو مصرف نمی‌کردند این شاخص، 0.89 سانتیمتر بوده است.

تمرینات قدرتی انجام دهید تا عضله بسازید. خانم‌ها بعد از یائسگی با سرعت بیشتر توده‌ی عضلانی خود را از دست می‌دهند و عضله‌سازی می‌تواند سرعت متابولیسم در زمان استراحت را افزایش دهد تا کمکتان کند کالری بیشتری بسوزانید

هرچند در این مطالعه مشخص نشد کدام دارو به طور خاص سبب افزایش وزن شده بود یا اثرات مصرف کوتاه‌مدت این داروها در مقایسه با اثرات مصرف بلندمدت این داروها چگونه بوده است، اما مطالعه‌ی قبلی نشان داده بود برخی از داروها می‌توانند احتباس آب بدن را افزایش داده، تنگی نفس ایجاد کرده و التهاب را افزایش دهند که عواملی برای محدود کردن ورزش و فعالیت بدنی‌اند.
پژوهش‌های دیگر نیز نشان داده‌اند برخی از داروهای تجویزی برای فشارخون، افسردگی، دیابت نوع دوم و سایر عوارض می‌توانند منجر به افزایش وزن چشمگیری شوند؛ اما محققان این را نیز اعلام کرده‌اند که اکثر این داروها، جایگزین‌هایی دارند که می‌توانند افزایش وزن را خنثی کرده و حتی منجر به کاهش وزن شوند. پژوهشگران توصیه می‌کنند پزشکان باید هنگام تجویز این داروها برای زنان یائسه، این عارضه جانبی را مدنظر داشته باشند تا با جایگزین کردن این داروها با داروهای دیگر، افزایش وزن بیمار را به حداقل برسانند.
 

افزایش وزن بیشتر، خطرات بیشتر

داشتن اضافه وزن می‌تواند برای هرکسی خطرناک باشد، زیرا ریسک خیلی از بیماری‌های جدی مانند موارد زیر را افزایش می‌دهد:
. فشارخون بالا
. دیابت نوع دوم
. سکته مغزی
. پوکی استخوان
. بیماری کیسه صفرا
. آپنه خواب
. خیلی از انواع سرطان
. مشکلات حرکتی
تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی باعث می‌شود زنان بیشتر در معرض افزایش وزن باشند،، خصوصاً در ناحیه شکم، و این مسئله دردسرساز است زیرا چربی شکم اغلب با افزایش احتمال بیماری‌های قلبی مرتبط است. تجربه‌ی یائسگی و افزایش وزن ناشی از مصرف برخی داروها می‌تواند خسته‌کننده و حتی ناامیدکننده باشد اما روش‌هایی وجود دارند که ارزش امتحان کردن دارند. با پزشکتان در مورد امکان تجویز داروهای جایگزین صحبت کنید؛ این اولین اقدامی است که می‌توانید انجام دهید!
 

به سبک زندگی‌تان توجه کرده و این مسئله را با پزشک مطرح نمایید

بخشی از چالش برای بعضی از خانم‌ها نه تنها رویارویی با افزایش وزن است بلکه اینکه چگونه با پزشک خود درباره‌ی تغییرات سبک زندگی به‌عنوان بخشی از درمان استاندارد پزشکی صحبت کنند نیز برایشان دشوار است. پزشکان برای اینکه چگونه چیزی مانند ورزش را در مقابله با عوارض یک قرص یا دارو تجویز کنند، واقعاً آموزش ندیده‌اند. ورزش به‌عنوان یک دارو و بخشی از درمان، باید به همه‌ی بیماران توصیه و تجویز شود، نه فقط افراد مُسن.
خانم‌های یائسه باید در مورد تغییرات سبک زندگی و راه‌های پیشگیری به‌عنوان تکمیل درمان، مثلاً تغییرات تغذیه‌ای، افزایش میزان فعالیت، کاهش استرس، خواب بهتر و سایر عواملی که در افزایش وزن و به‌طورکلی سلامت عمومی دخیل هستند با پزشک مشورت و صحبت کنند.

روش‌هایی که باید مدنظر قرار دهید

هرچند ارائه برنامه‌های استاندارد توسط پزشکان و مراقبین بهداشت می‌تواند مفید و مؤثر باشد اما در نهایت این خود شما هستید که باید توصیه‌ها را به کار برده و تغییرات لازم را در سبک زندگی خود اعمال کنید. خوشبختانه عادت‌های سالم زیادی وجود دارند که شما به‌عنوان یک خانم می‌توانید آن‌ها را وارد زندگی‌تان کنید، بدون اینکه لزوماً داروهایتان را تغییر دهید:
نکاتی برای کنترل تغییراتی که بعد از یائسگی سراغتان می‌آیند:
. تمرینات قدرتی انجام دهید تا عضله بسازید. خانم‌ها بعد از یائسگی با سرعت بیشتر توده‌ی عضلانی خود را از دست می‌دهند و عضله‌سازی می‌تواند سرعت متابولیسم در زمان استراحت را افزایش دهد تا کمکتان کند کالری بیشتری بسوزانید.
. مشکلات خواب خود را شناسایی و رفع کنید، زیرا خواب بی‌کیفیت، که مشکلی رایج در دوران یائسگی است، می‌تواند سبب چربی سوزی کمتر شده و عضله سازی را نیز کاهش دهد.
. استرستان را کم کنید. زیرا هورمون‌های مرتبط با استرس نیز با تجمع چربی در بدن ارتباط دارند، خصوصاً در قسمت شکم.
. پروتئین کافی بخورید و کالری به میزان لازم و سالم دریافت کنید. در صورت امکان با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا بدانید متناسب با شرایط خاص بدن و زندگی خود چه اندازه پروتئین و کربوهیدرات و چربی نیاز دارید.
درست مانند تمام انواع روش‌های کاهش وزن، رژیم غذایی و ورزش، نقش مهمی دارند اما در مورد زنان یائسه، این دو عادت باید هوشمندانه‌تر انتخاب شوند.
در کنار تغییرات هورمونی قابل توجه، بزرگ‌ترین عاملی که بر زنان یائسه اثر می‌گذارد، فرسودگی ذهنی و احساس ناامیدی و ناتوانی است. سعی کنید به این مرحله از زندگی‌تان به‌عنوان فرصتی برای برنامه‌ریزی جدیدی برای سلامت و تندرستی خود در بلندمدت نگاه کنید و این خیلی خیلی مهم‌تر از صرفاً وزن کم کردن است.