به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، یک سری از داروها ممکن است علاوه بر عوارضی مانند استفراغ یا اسهال، آب بدن را بکشند، حجم ادرار را افزایش دهند، یا سبب از دست دادن مایعات شوند.
اگر لیست عوارض جانبی داروی مصرفی‌تان، شامل کم آب شدن بدن هم می‌شود نباید مصرف دارو را متوقف کنید. با پزشکتان در مورد این مسئله و راه مقابله با آن حرف بزنید و مهم‌تر از همه اینکه سعی کنید بیشتر آب بنوشید؛ اما زیاده‌روی نکنید.

علامت و نشانه‌ی کم‌آبی شدید بدن شامل رعشه، ضعف و تاری دید می‌شود. در موارد بسیار شدید، کم آبی بدن می‌تواند کُشنده باشد. بنابراین همیشه باید به طور مناسب به بدنتان آب‌رسانی کنید و به هر علامت و نشانه‌ای از دهیدراته شدن بدن توجه داشته باشید و به پزشکتان اطلاع بدهید. توصیه می‌کنیم همیشه نسبت به عوارض جانبی هر داروی جدیدی که مصرف آن را شروع می‌کنید آگاه باشید. در ادامه به شما می‌گوییم چه داروهای رایجی معمولاً سبب کم آبی بدن می‌شوند.

ملین‌ها برای رفع یبوست

اگر دچار یبوست شده باشید، داروهای ملین می‌توانند کمک کنند مزاجتان به حالت معمول خود برگردد. داروهای ملین باید برای دوره‌ی کوتاهی مصرف شوند. داروهای ملین به صورت OTC در دسترس‌اند؛ اما ممکن است پزشک برایتان نوع تجویزی آن را مناسب بداند و توصیه کند، مثلاً پلکاناتید (ترولانس) که یبوست ناشی از سندرم روده تحریک‌پذیر را برطرف می‌کند. داروهای ملین با سرعت دادن به حرکات روده می‌توانند باعث شوند بدن شما آب بیشتری از دست دهد.
داروهای ملین، حرکات روده را افزایش می‌دهند و تا جایی می‌رسانند که ممکن است دچار اسهال شوید و بدنتان به دلیل از دست دادن مایعات، کم آب شود. به همین دلیل است که مصرف خودسرانه‌ی داروهای ملین خطرناک است. همیشه با اجازه و تجویز پزشک از داروهای ملین استفاده کنید.

بیشتر بخوانید

داروهای ملین برای رفع یبوست

داروهای خوراکی دیابت نوع 2

اگر دچار دیابت نوع دو هستید ممکن است از یک مهارکننده‌ی سدیم گلوکز کوترانسپورتر دو که یک قرص خوراکی است و سطح گلوکز و هموگلوبین A1C را کنترل کرده و به پیشگیری از عوارض ناشی از دیابت کمک می‌کند، استفاده کنید. این داروها شامل Invokana، Farxiga و Jardiance می‌شوند.
مهارکننده‌های SGLT2 روی کلیه‌ها اثر می‌گذارند و در نهایت باعث می‌شوند قند بیشتری از ادرارتان دفع شود. در نتیجه، کلیه‌ها آب بیشتری از بدنتان می‌کشند تا ادرارتان را رقیق کنند. تأثیر ادرارآوری دارو می‌تواند یک جنبه‌ی مثبت هم داشته باشد: اگر شما فشارخون بالایی داشته باشید، احتمالاً فشارخونتان پایین خواهد آمد و از ریسک بیماری قلبی‌تان کاسته خواهد شد.
متفورمین داروی رایج دیگری برای دیابت نوع دوم است که ممکن است منجر به ناراحتی گوارشی و اسهال شده و در نتیجه بدن را کم آب کند. احتمال این عارضه‌ی جانبی خصوصاً در افرادی که تازه مصرف متفورمین را شروع کرده‌اند، یا دوز بالایی از این دارو را مصرف می‌کنند بیشتر است. توصیه شده است اگر متفورمین مصرف می‌کنید و احساس ناخوشی می‌کنید جرعه‌های کوچکی از آب بنوشید و دارویی بابت درمان ناراحتی گوارشتان مصرف نکنید مگر اینکه پزشکتان اجازه داده باشد.
 

قرص اکسدرین برای میگرن

اکسدرین که داروی میگرن است و به صورت OTC عرضه می‌شود حاوی ترکیبی از استامینوفن و آسپیرین و کافئین است. کافئین به منظور کاهش درد و تقویت اثر استامینوفن در این دارو به کار رفته؛ اما می‌تواند خاصیت ادرارآوری هم داشته باشد. شما باید درد میگرن خود را فوراً تسکین دهید و دلیلی برای تحمل این سردرد وجود ندارد؛ اما یادتان باشد که آب کافی هم بنوشید تا بدنتان دهیدراته نشود.
 

داروهای مُدر تیازیدی و نگهدارنده‌ی پتاسیم برای فشارخون بالا

چند دسته‌ی متفاوت از گروه داروهای دیوروتیک یا مدر وجود دارند که شامل ادرارآورهای نگه‌دارنده‌ی پتاسیم و هیدروکلروتیازید می‌شوند. هر دو نوع این داروهای مدر، داروهای متداولی هستند که برای درمان فشارخون بالا به کار می‌روند. به طور کلی دیورتیک‌ها، کلیه‌ها را وادار می‌کنند سدیم در ادرار آزاد کنند که می‌تواند آب را از خون بکشد و به شما کمک کند آب اضافی را از طریق ادرار دفع کنید. با کم شدن میزان مایعات در رگ‌ها، فشارخونتان کاهش می‌یابد. در نتیجه این داروها می‌توانند سبب دهیدراته شدن بدن شوند. مصرف نرمال مایعات خود را ادامه دهید تا میزان هیدراسیون بدنتان تعدیل شود.

متفورمین داروی رایج دیگری برای دیابت نوع دوم است که ممکن است منجر به ناراحتی گوارشی و اسهال شده و در نتیجه بدن را کم آب کند. احتمال این عارضه‌ی جانبی خصوصاً در افرادی که تازه مصرف متفورمین را شروع کرده‌اند، یا دوز بالایی از این دارو را مصرف می‌کنند بیشتر است

داروهای ادرارآور لوپ هنله برای نارسایی قلبی

اگر دچار نارسایی قلبی باشید ممکن است پزشک برایتان یک داروی ادرارآور تجویز کرده باشد که یک نوع آن داروی ادرارآور لوپ هنله است. فوروزماید و بومتانید (بومکس)، دو نوع معروف از ادرارآورهای لوپ هنله‌اند. این نوع داروها، مایعات تجمع یافته را از بدن خارج می‌کنند تا از فشار وارد بر قلب کم شود. هر چند این داروها سبب از دست رفتن مایعات بدن می‌شوند؛ اما نکته اینجاست که نباید مدام آب بیشتری بنوشید تا آنچه از دست رفته را جبران کنید.
از طرفی به این معنی هم نیست که باید تشنه بمانید. در حد معمول و سالم آب بنوشید تا سطح مایعات بدن را حفظ کنید. این داروها به دلیل اینکه ادرار را افزایش می‌دهند باید صبح مصرف شوند تا مجبور نباشید تمام طول شب برای دستشویی از خواب بیدار شوید. از پزشکتان بپرسید چگونه می‌توانید سطح مایعات بدن خود را چک کنید. شاید پزشک توصیه کند هر روز خودتان را وزن کنید تا در صورت دهیدراته شدن بدن متوجه شوید یا شاید هم دوز مصرف دارویتان را تغییر دهد.
 

آپرمیلاست برای پسوریازیس پلاکی

آپرمیلاست قرصی است که با هدف گرفتن آنزیمی خاص که التهاب را کاهش می‌دهد، پسوریازیس متوسط تا شدید را بهبود می‌دهد. یکی از معمول‌ترین عوارض جانبی این دارو اسهال است که می‌تواند آن‌قدر شدید شود که بیمار را روانه‌ی بیمارستان کند.
البته اسهال ناشی از مصرف آپرمیلاست باید بعد از دو هفته‌ی اول برطرف شود. از پزشکتان بپرسید اگر دچار این عارضه جانبی شدید چه باید بکنید و اگر علاوه بر اسهال علائم دهیدراته شدن بدن را دارید، باز هم در مورد بهترین راه آبرسانی به بدن با پزشکتان مشورت کنید.
 

داروهای شیمی‌درمانی برای سرطان

شیمی درمانی برای درمان سرطان به کار می‌رود و این داروها می‌توانند عوارض جانبی زیادی داشته باشند از جمله تهوع و استفراغ. میزان تهوع و استفراغی که برخی از این داروها منجر به آن می‌شوند می‌تواند بسیار زیاد باشد. فاکتورهای زیادی وجود دارند که تعیین می‌کنند آیا دوره‌ی درمان شما سبب این عوارض جانبی خواهد شد یا خیر، از جمله نوع دارو، اینکه چگونه به شما داده می‌شود، دوز دارو و ... .
ممکن است به شما داروی آنتی امتیک یا ضد تهوع داده شود که به کنترل حالت تهوع کمک می‌کند. سایر روش‌های کنترل عارضه‌ی کم آبی بدن شامل حفظ سطح آب بدن با نوشیدن مایعات، مصرف غذاهایی که محتوای آب بیشتری دارند (مثلاً سوپ و میوه و سبزی) و مکیدن یخ می‌شود.

بیشتر بخوانید

راهنمای کامل تغذیه در دوران شیمی درمانی

لیتیوم برای اختلال دو قطبی

لیتیوم دارویی برای تثبیت خلق و خو است که در درمان اختلال دو قطبی به کار می‌رود. لیتیوم می‌تواند ادرار را افزایش دهد. اگر متوجه شدید که دچار تشنگی رفع نشدنی هستید و بیشتر از حد نرمال آب می‌نوشید، به پزشکتان اطلاع دهید. این دارو می‌تواند منجر به دیابت بی‌مزه شود که عارضه‌ای نادر است که در آن شما حجم زیادی ادرار رقیق دفع می‌کنید. یک سری از داروها می‌توانند این عارضه را درمان کنند؛ اما شما باید آب کافی بنوشید تا آب از دست رفته‌ی بدن را جبران کنید.