به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، ما معمولاً نگرش مثبتی نسبت به تغییر فصل‌ها داریم و تابستان هم لذت‌ها و جاذبه‌های خاص خودش را دارد؛ اما اگر دیابت داشته باشید، ممکن است نسبت به گرمای زیاد تابستان حساس باشید.
گرمای زیاد می‌تواند بر کنترل قند خونتان اثر بگذارد. اگر از انسولین استفاده می‌کنید یا قند خونتان به طور مؤثر کنترل نمی‌شود، پس خطرات بیشتری طی ماه‌های تابستان تهدیدتان می‌کند. ناتوانی کنترل قند خون اغلب، اصلی‌ترین نگرانی بیماران مبتلا به دیابت است و بسته به میزان فعالیت، افت سطح قند خون نیز می‌تواند مسئله‌ای نگران‌کننده باشد.

اگر دچار عوارضی از دیابت شده باشید که عصب‌های مربوط به غدد تعریق آسیب دیده باشند، ممکن است نتوانید به خوبی و آن‌طور که لازم است عرق کنید. این اتفاق می‌تواند با افزایش دما جدی‌تر شده و باعث گرمازدگی شود.
گرمای زیاد می‌تواند به داروها و ابزارهایی که با آن‌ها قند خونتان را تست می‌کنید نیز آسیب بزند. همیشه به بیماران توصیه می‌شود که هم در تابستان و هم در زمستان، داروها و ابزارهای خود را طبق دستورالعمل آن‌ها نگهداری نمایند.
توصیه‌ی پزشکان این است که پیش از اینکه گرمای زیاد تابستان شروع شود، فکری به حال کنترل قند خونتان بکنید. اگر قند خون شما بیشتر اوقات بالاتر از 250 میلی‌گرم در دسی لیتر است، پیش از انجام فعالیت بدنی سنگین، در هر دما و آب و هوایی، سطح قند خونتان را بهبود دهید.

گرما چگونه روی شما اثر می‌گذارد؟

گرمای زیاد تابستان بر سطح قند خون اثر می‌گذارد. اینکه گرما چگونه بر سطح قند خونتان اثر می‌گذارد بستگی به چیزی که می‌خورید، هیدراته بودن یا نبودن بدنتان و همچنین میزان فعالیتتان دارد.
اگر گرمای هوا و فعالیتتان باعث شود زیاد عرق کنید، ممکن است بدنتان دهیدراته شده و در نتیجه سطح قند خونتان بالا رود.
اگر بدنتان کم‌آب شود نیز سطح قند خونتان بالا خواهد رفت. این اتفاق می‌تواند منجر به تکرر ادرار شده و این مسئله نیز دهیدراسیون بدنتان را تشدید می‌کند و حتی سطح قند خونتان را بالاتر می‌برد. یعنی در واقع در یک سیکل معیوب گرفتار خواهید شد.
اگر درمان شامل انسولین بشود، وضعیت پیچیده‌تر هم خواهد شد. دهیدراسیون باعث می‌شود خون‌رسانی به پوست کاهش یافته و در نتیجه، توانایی بدن برای جذب انسولینی که تزریق کرده‌اید کمتر شود.

گرما چگونه بر داروهایتان اثر می‌گذارد؟

بیشتر انواع انسولین می‌توانند دمای بین 33 تا 35 درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند. قرار دادن انسولین در هر دمایی بالاتر از این باعث می‌شود داور فوراً خراب شود. پس اگر در هوای گرم انسولین با خود حمل می‌کنید حتماً به این مسئله توجه داشته باشید.
هرچند فکر خوبی است که انسولین و گلوکاگن را در یخچال نگهداری کنید؛ اما سرمای زیاد هم مانند گرمای زیاد می‌تواند داور را خراب کند و باعث شود دارو بی‌تأثیر و غیرقابل مصرف شود. دمای بالا می‌تواند بر دیگر داروها و ابزارهای کنترل قند خون نیز اثر بگذارد. پس فراموش نکنید چیزهایی مانند چسب‌های تست و ابزارهای مانیتورینگ را نیز در دمای مناسب نگه دارید تا کارایی و دقت خود را از دست ندهند.
 

تنظیم دوز انسولین

فعالیت بدنی معمولاً باعث می‌شود سطح قند خون پایین بیاید و نیاز به انسولین کمتر شود. اگر ناگهان ورزش را شروع کنید ممکن است در معرض افت قند خون قرار بگیرید.
بنابراین اگر در گرمای زیاد فعالیت می‌کنید، باید بدانید که هم ریسک افت قند خون شما را تهدید می‌کند و هم ریسک افزایش قند خون. یعنی شما باید بیشتر مراقب باشید و پیش از ورزش و فعالیت، سطح قند خونتان را بررسی کنید. توصیه می‌کنیم پیش از شروع فعالیت بدنی، دوز انسولین خود را تنظیم کنید.
به طور کلی در هر شرایط آب و هوایی همیشه خوب است پیش از افزودن فعالیت بدنی به روتین روزانه‌ی خود، توصیه‌های لازم را از پزشکتان بگیرید.
 

نکاتی برای مدیریت قند خون

اجازه ندهید گرمای هوا باعث شود خانه‌نشین شوید. شما می‌توانید در صورت رعایت یک سری موارد، در هر آب و هوایی به فعالیت‌های بیرون از خانه بپردازید و از انواع فعالیت‌های بدنی لذت ببرید.
. زیاد آب بنوشید. هیدراته نگه داشتن بدن برای هر کسی خصوصاً طی فعالیت‌های بدنی مهم است و اهمیت ویژه‌ای برای بیماران دیابتی دارد.
. از دهیدراته شدن بدن جلوگیری کنید. یک بطری آب یا نوشیدنی ورزشی کم کالری الکترولیت‌دار همراه خود داشته باشید.
. در صورت نیاز، سطح انسولین خود را تنظیم کنید. از پزشک یا مراقب بهداشت خود سؤال کنید چگونه باید پیش از ورزش سطح انسولین خود را تنظیم نمایید (و گاهی اوقات کربوهیدرات بیشتری بخورید). معمولاً چند جلسه‌ی اول مراجعه‌ی شما به پزشک متمرکز بر موارد اضطراری‌تر است، مثلاً در کنترل گرفتن دیابت. در مورد اینکه چگونه می‌توانید انسولین خود را تنظیم کنید تا برای فعالیت بدنی آماده باشید از پزشکتان بپرسید.
. سطح قند خونتان را مکرراً چک کنید. از آنجایی که هوای گرم می‌تواند سبب نوسان سطح قند خون شود، بهتر است مکرراً قند خونتان را تست کنید. بدین ترتیب می‌توانید اقدامات لازم و به موقع برای تثبیت آن را انجام دهید. شما باید تا ساعت‌ها بعد از پایان فعالیت بدنی یا ورزش، مکرراً سطح قند خونتان را چک کنید. زیرا تأثیرات فعالیت بدنی بر قند خون معمولاً تا مدتی طولانی باقیست.
. برای درمان قند خون پایین مواردی را همراه داشته باشید. این‌ها شامل قرص گلوکز یا ژل گلوکز می‌شود. اگر ریسک افت شدید قند خون را دارید باید کیت گلوکاگن نیز همیشه در دسترس‌تان باشد.
. خوراکی همراهتان داشته باشید. بعضی از خوراکی‌ها می‌توانند به عنوان جایگزینی برای غذا باشند و انواعی نیز می‌توانند جلوی افت قند خون را بگیرند. در مورد بهترین موارد با متخصص تغذیه مشورت کنید.
. از داروها و وسایل کمکی‌تان خوب نگهداری کنید. شما باید از انسولین، کیت گلوکاگن و دیگر وسایل مربوط کمکی مربوط به دیابتتان خوب نگهداری کنید، در هر آب و هوایی خصوصاً در محیط بیرون از خانه. در هوای گرم در اتومبیل حتماً کولر را روشن کنید تا وسایل و داروها خراب نشوند.
اگر از اتومبیل استفاده نمی‌کنید و مجبورید مسافت یا زمان طولانی در هوای گرم باشید باز هم باید فکری بکنید تا داورها خصوصاً پمپ انسولین در معرض دمای زیاد قرار نگیرد. بسته به موقعیت شما و طول مدت فعالیتتان ممکن است لازم شود سطح گلوکز خود را مکرراً چک کنید. در شرایط خاص (اگر هوا بی‌نهایت گرم است یا مدت زمان طولانی بیرون هستید)، موقتاً از یک انسولین طولانی اثر (long-acting insulin) همراه با تزریق انسولین در زمان وعده غذایی به جای پمپ انسولین استفاده کنید.
. از آفتاب‌سوختگی پیشگیری کنید. آفتاب‌سوختگی به بدن تنش وارد کرده و می‌تواند سطح قند خون را بالا ببرد. از ضدآفتاب با طیف گسترده استفاده کرده و عینک آفتابی بزنید.
. مدت زمانی که قرار است در هوای بسیار گرم بیرون باشید را محدود نمایید. هرچند توصیه می‌کنیم در ماه‌های گرم و سرد سال هم فعال باشید اما این را هم توصیه می‌کنیم که سعی کنید در ساعاتی که دمای هوا خیلی بالا یا خیلی پایین است بیرون نروید. با رعایت چند اصل ساده می‌توانید از فعالیت‌های خود لذت ببرید و در هر هوایی، سبک زندگی سالمی داشته باشید.

منبع: تبیان