به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، بیماری کرونا روی بعضی از افراد اثرات ناتوان‌کننده‌ای دارد و حتی ممکن است بعد از یک پیاده‌روی کوتاه هم احساس خستگی و تنگی نفس کنند. تاکنون تمرکز پزشکان و دانشمندان بر روی نجات زندگی افراد در این پاندمی بوده است؛ اما حالا با آمار رو به رشد افرادی روبرو هستیم که با پیامدهای طولانی‌مدت این عفونت دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
هنوز یک سری از سؤالات اساسی بدون پاسخ قطعی باقی مانده‌اند. مثلاً اینکه چرا بعضی از افرادی که کرونا گرفته‌اند بعد از گذشت مدت‌ها هنوز علائمی دارند یا اینکه آیا واقعاً ریکاوری کامل از این بیماری روی می‌دهد یا نه.

«کووید طولانی» چیست؟

همه‌ی بیماران مبتلا به کرونا علائم یکسان ندارند و دو بیماری که به کووید طولانی مبتلا می‌شوند می‌توانند علائم بسیار متفاوتی را تجربه کنند؛ اما شایع‌ترین ویژگی کووید طولانی، خستگی ناتوان‌کننده است.
دیگر علائم کووید طولانی شامل تنگی نفس، سرفه‌هایی که خوب نمی‌شوند، درد مفاصل، درد عضلانی، مشکلات بینایی و شنوایی، سردرد، از دست دادن حس بویایی و چشایی و همچنین آسیب به قلب، ریه‌ها، کلیه‌ها و روده می‌شوند.
مشکلات مربوط به سلامت روان نیز در کووید طولانی گزارش شده است. مانند افسردگی، اضطراب و مشکل داشتن در واضح فکر کردن.
کووید طولانی می‌تواند در نهایت کیفیت زندگی فرد را پایین بیاورد. بعضی از افرادی که دچار کووید طولانی می‌شوند این‌طور می‌گویند که خستگی که تجربه می‌کنند شبیه خستگی‌هایی نیست که قبلاً تجربه کرده‌اند.
کووید طولانی فقط مربوط به کسانی نیست که بیماری شدیدی داشته‌اند و در ICU بستری بوده‌اند. بلکه حتی کسانی که مبتلا به عفونت نسبتاً خفیفی شده‌اند نیز می‌توانند به علائمی طولانی و مشکلات شدیدی دچار شوند.
 

چه تعداد افراد به کووید طولانی دچار هستند؟

مطالعه‌ای که در بزرگ‌ترین بیمارستان رُم روی 143 نفر صورت گرفت، بیماران بستری را بعد از ترخیص نیز تحت نظر گرفت.
معلوم شد 87 درصد از این بیماران، تقریباً تا دو ماه بعد دست‌کم یکی از علائم کرونا را داشتند و بیش از نیمی از این بیماران همچنان خستگی ناتوان‌کننده‌ای را تجربه می‌کردند؛ اما در این مطالعات، تمرکز فقط روی بیمارانی بود که در نهایت نیاز به درمان بیمارستانی داشتند.
یک اپلیکیشن پیگیری علائم کووید که در بریتانیا توسط چهار میلیون نفر استفاده شده است دریافت 12 درصد از افراد هنوز بعد از 30 روز، علائم کرونا را دارند. تازه‌ترین اطلاعات گرفته شده از این اپلیکیشن نشان می‌دهد 2 درصد از تمام افرادی که کرونا گرفته‌اند، بعد از نود روز علائم کووید طولانی را دارند.

کووید طولانی فقط مربوط به کسانی نیست که بیماری شدیدی داشته‌اند و در ICU بستری بوده‌اند. بلکه حتی کسانی که مبتلا به عفونت نسبتاً خفیفی شده‌اند نیز می‌توانند به علائمی طولانی و مشکلات شدیدی دچار شوند

آیا کرونا حتماً باید شدید باشد تا تبدیل به کووید طولانی شود؟

این‌طور که پیداست، خیر. نیمی از افرادی که در مطالعه‌ای در دوبلین حضور داشتند، بعد از گذشتن ده هفته از ابتلا به کرونا همچنان خستگی را تجربه می‌کنند. یک‌سوم افراد نیز از نظر فیزیکی توانایی آن را نداشتند که سرِ کارشان برگردند. پزشکان ارتباطی میان شدت عفونت و خستگی طولانی‌مدت پیدا نکردند.
اما خستگی مفرط و ناتوان‌کننده، تنها یکی از علائم کووید طولانی است. بیمارانی که دچار پنومونی یا عفونت ریه می‌شوند ممکن است مشکلات بیشتری داشته باشند زیرا ریه‌هایشان آسیب دیده است.
 

ویروس کرونا چگونه سبب کووید طولانی می‌شود؟

نظرات زیادی وجود دارد اما جواب قطعی وجود ندارد. ویروس کرونا ممکن است از بیشتر قسمت‌های بدن پاکسازی شود؛ اما در بعضی از قسمت‌های بدن هنوز باقی بماند. مثلاً اگر اسهال‌تان هنوز خوب نشده پس این ویروس در روده‌هایتان هست، یا اگر هنوز بویایی‌تان برنگشته پس این ویروس در عصب‌های بویایی‌تان هست.
ویروس کرونا می‌تواند میزان زیادی از سلول‌های گوناگون بدن را دچار عفونت کرده و موجب واکنش بیش از اندازه‌ی سیستم ایمنی شده و ضمناً آسیب‌هایی در بدن ایجاد نماید.
یکی از تئوری‌ها این است که سیستم ایمنی بعد از کرونا به حالت نرمال برنمی‌گردد و همین باعث کووید طولانی می‌شود.
همچنین این عفونت ممکن است عملکرد ارگان‌های بدن برخی افراد را تغییر دهد و این موضوع خصوصاً در صورتی که ریه‌ها دچار آسیب شده باشند آشکارتر دیده می‌شود.
کووید – 19 می‌تواند متابولیسم بیمار را نیز تغییر دهد. مواردی وجود دارد که افراد بعد از ابتلا به کرونا، به دیابت دچار شده و کنترل قند خونشان سخت شده است.
علائم اولیه‌ی تغییر در ساختار مغز وجود دارد؛ اما مطالعات مختلفی هنوز در حال بررسی هستند.
ویروس کرونا یا کووید – 19 سبب اتفاق‌های عجیبی در خون نیز می‌شود، از جمله لخته شدن غیرعادی خون و آسیب به شبکه‌ای که خون را در سراسر بدن حمل می‌کند.
 

آیا کووید طولانی غیرعادی است؟

خستگی و ضعف بعد از عفونت معمول است و همه‌ی ما عفونتی را تجربه کرده‌ایم که مدت‌ها طول کشیده تا بهبود پیدا کند.
در مورد کووید – 19 به نظر می‌رسد علائم طولانی‌مدت، بیشتر دیده می‌شوند و تعداد افرادی که به کووید طولانی دچار می‌شوند نیز بیشتر است. تأکید ما روی کلمه‌ی «به نظر می‌رسد» است زیرا تا وقتی که اطلاعات دقیقی از تعداد مبتلایان به دست نیاید، نمی‌دانیم این علائم تا چه اندازه شایع هستند.
ویروس کرونا این ویژگی منحصربه‌فرد را دارد که به روش‌های گوناگونی به میزبان حمله می‌کند و سپس رفتارهای سلول‌ها را تغییر می‌دهد و همین تغییر است که باعث می‌شود بعضی از افراد دچار عفونت‌های شدیدتر شده و علائمشان ادامه دارتر باشد.

آیا کسانی که کرونا می‌گیرند کاملاً خوب می‌شوند؟

به نظر می‌رسد با گذشت زمان، تعداد افرادی که به کووید طولانی دچار می‌شوند کمتر می‌شود. اما این ویروس در پایان سال 2019 ظاهر شد و هنوز اطلاعات بلندمدتی در دست نیست.
اما این نگرانی وجود دارد که حتی اگر بیماران اکنون بهبود پیدا کنند، می‌توانند با ریسک‌هایی مادام‌العمر روبرو شوند یا خیر.
افرادی که پیش از ابتلا به کرونا دچار سندرم خستگی مزمن بوده‌اند بیشتر احتمال دارد دوباره به این سندرم مبتلا شوند.
 

چه باید بکنم اگر به کووید طولانی دچار شدم؟

برای حفظ سطح انرژی خود به نکات زیر توجه کنید:
. به خودتان فشار نیاورید و فعالیت‌های زیاد و سنگین انجام ندهید و حتماً استراحت کافی داشته باشید.
. روزهایتان را برنامه‌ریزی کنید تا فعالیت‌های خسته‌کننده‌تان را طی هفته انجام دهید، نه طی یکی دو روز
. کارهای خود را اولویت‌بندی کنید تا فقط فعالیت‌هایی را انجام دهید که واقعاً ضروری‌اند.
. با پزشک یا تیم درمانی خود در ارتباط باشید.
منبع: تبیان