آب و نقش آن در تأمین سلامتی بدن
به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، آب بعد از اکسیژن مهمترین عامل ادامه حیات میباشد. ما میتوانیم هفتهها بدون غذا بمانیم اما بدون آب فقط چند روز زنده خواهیم ماند. آب یکی از ترکیبات اصلی بدن میباشد که تقریباً حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد وزن بدن انسان را تشکیل میدهد، و هم در داخل و هم در خارج سلولها وجود دارد. پس برای انجام وظیفه سلولها، وجود آب در بدن ضروری میباشد. آب از طریق غذای خورده شده و آب نوشیده شده جذب بدن میشود و از طریق کلیهها (ادرار) پوست (عرق کردن)، ریهها (تنفس) و مدفوع از بدن دفع میشود. در یک فرد سالم، میزان آب دریافتی و آب از دست رفته تقریباً برابر میباشد.نیاز یک فرد به آب بسته به ساختار بدنی، سن، فعالیت، عادات غذایی و آب و هوا متغیر میباشد. فعالیت زیاد حرارت تولید شده در بدن را زیاد میکند و آب بسیاری لازم است تا حرارت تولید شده را خنثی نماید مصرف شیرینی نیز نیاز به آب دریافتی را برای رقیق کردن شیرینی در درون معده افزایش میدهد (البته به این نکته توجه داشته باشید که در آب و هوای گرم مصرف مواد غذایی نشاستهای و قندی مانند خرما به تعادل آب بدن کمک میکند چون در اثر سوختن در بدن تولید آب مینمایند) همچنین نوشابههایی نظیر چای، قهوه، کاکائو، دیورتیک یا ادرار آور هستند که دفع آب از بدن را افزایش میدهند، پس یکی از سادهترین کارهائی که میتوانید برای سلامت خود انجام دهید نوشیدن آب بیشتر است.
هنگامیکه آب بدن به اندازه دو درصد وزن بدن از دست میرود، عارضۀ دِهیدراتاسیون (کم آبی) شروع میشود، هرگاه آب دفع شده از بدن بیش از آب دریافتی بدن باشد، آب بدن تخلیه میگردد. در کاهش آب بدن تغییراتی در بدن شخص رخ میدهد تشنگی، ضعف، از دست دادن وزن بدن، خشکی پوست، افزایش ضربان قلب و گیجی از نشانههای بارز آن میباشد که اگر کم آبی بدن برطرف نشود، اندامهای حیاتی توانائی انجام وظیفه خود را از دست خواهند داد و اگر باز هم کم آبی برطرف نشود بیهوشی و مرگ را به دنبال خواهد داشت.
اصولاً بهترین زمانهای نوشیدن آب، حدود نیم ساعت قبل از غذا و حدود ۲-۳ ساعت بعد از غذاست. تقریباً آب آشامیدنی سه ساعت بعد از نوشیدن از کلیهها دفع میشود، پس همواره خود را به نوشیدن آب زیاد عادت دهید. البته افرادی که مشکل کلیوی دارند و یا بیمار هستند حتماً باید با پزشک خود مشورت نمایند. آب در بدن باعث جذب برخی ویتامینها و مواد غذائی میشود، به کبد وکلیه ها کمک میکند تا سموم بدن را بهتر دفع کنند، همچنین نوشیدن آب فراوان نقش اساسی در کمک به درمان برخی از بیماریها مانند سنگهای کلیوی، یبوست، اسهال بر عهده دارد. در اغلب اوقات دلیل اصلی بسیاری از سردردها و خستگیها کمبود آب در بدن میباشد.
آب مورد نیاز بدن از طریق آب آشامیدنی آب موجود در مواد غذائی (سبزیجات، میوهجات، گوشت و غلات) و آبی که از سوخت و ساز و فعل و انفعالات شیمیایی در بدن بدست میآید تأمین میشود. روزانه حداقل ۲ لیتر آب (۸ لیوان) بنوشید. لازم به تذکر است که از سایر نوشیدنیها (مانند نوشابههای گازدار و آب میوههای تجارتی) بجای آب استفاده ننمائید. باید یادآوری کرد که این مقدار آب در هوای گرم، فعالیت بدنی شدید، ورزش و تب افزایش مییابد.
کودکان و سالمندان از گروههای سنی بسیار حساس در برابر کم آبی میباشند. بطور طبیعی در کودکان میزان درصد آب بدن زیاد میباشد و از این رو در برابر کم آبی کم طاقت و آسیب پذیر تر میشوند، در سالمندان نیز با افزایش سن تا حدودی مکانیسم تشنگی دچار اختلال میشود و کمتر احساس تشنگی میکنند که منجر به کم آبی بدنشان میشود. پس در فصول گرم سال مانند تابستان (بدلیل دفع آب بیشتر بصورت تعریق) به مقدار آب دریافتی کودکان و سالمندان بیشتر توجه نمائید تا دچار کم آبی، بیآبی و عوارض ناشی از آن نشوند. پس همواره مبادرت به نوشیدن آب نمائید.
نظر شما :