به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، علائم اختلالات مربوط به استفاده از مواد مخدر منجر به تغییراتی در بدن، رفتارها و احساسات فرد معتاد می‌شود. شما می‌توانید با مشاهده‌ی علائمی که به آن‌ها آگاه هستید، متوجه شوید دوست یا عضوی از خانواده‌تان به مواد مخدر معتاد است یا خیر.
 

علائم فیزیکی

. خون‌گرفتگی چشم‌ها: فردی که به هروئین معتاد است معمولا مردمک چشم‌هایش تنگ می‌شود که به آن میوزیس هم می‌گویند. چشم‌های این فرد خون‌گرفته و قرمز است.
. کاهش وزن ناگهانی: افرادی که به کوکائین، اکستازی یا شیشه (مت‌امفتامین) معتاد می‌شوند، اشتهای خود را از دست می‌دهند و متعاقبا فورا وزن کم می‌کنند.
. به هم ریختن عادت‌های خواب: علائم معمول اعتیاد به مواد مخدر شامل بی‌خوابی (شب‌ها به سختی به خواب رفتن) یا ساعت‌های طولانی خوابیدن می‌شود.
. تغییرات در ظاهر پوست: مصرف مداوم مواد مخدر می‌تواند موجب آکنه، رنگ‌پریدگی و یرقان شود. همچنین ممکن است پوست زخم شود، کبود شود و ترک‌هایی روی پوست به جا بماند.
. اهمیت ندادن به بهداشت فردی: کسی که به مواد مخدر اعتیاد پیدا کرده نسبت به حمام کردن، مسواک زدن و تمیز بودن بدنش بی‌‌توجه می‌شود.

دیگر علائم فیزیکی اعتیاد که شایع‌اند:
. آبریزش مداوم بینی
. لرز و رعشه یا تشنج
. از دست دادن هماهنگی بدنی
. بی‌حالی شدید
. بوی ناخوشایند یا عجیب از دهان و لباس
. آبریزش چشم‌ها
. تغییر در عادات خوردن
. به هم فشردن فک‌ها
. بی‌دقتی و شُلی در کلام
 

تغییرات رفتاری

فردی که معتاد است علاوه بر تغییرات فیزیکی دچار تغییراتی در رفتارش نیز می‌شود و ممکن است رفتارهای نرمالی از خود نشان ندهد.
. فرد از دوستان و خانواده کناره‌گیری می‌کند و مدام به دنبال مکانی خلوت است تا از موادمخدر استفاده کند.
. فرد از انجام مسئولیت‌های خود سرباز می‌زند، مثلا در کار و حرفه‌اش و یا در کارهای خانه کوتاهی می‌کند.
. مشکلات و نگرانی‌های مالی: بیشتر مواد مخدر گرانقیمت‌اند. بنابراین فردی که این مواد استفاده می‌کند ممکن است بی‌دلیل به دنبال پول قرض گرفتن از دیگران باشد. همچنین ممکن است وسایلی را بفروشد تا پول موادمخدر را جور کند.

علائم روحی و روانی

کسی که از مواد مخدر استفاده می‌کند تغییراتی در احساساتش نیز ایجاد می‌شود که می‌تواند بر رفتارش اثر بگذارد.
. افسردگی و اضطراب: ممکن است متوجه علائم افسردگی و اضطرابی شوید که قبلا وجود نداشته است، مثلا فردعلاقه‌ی خود را نسبت به چیزهایی که قبلا دوست داشته از دست داده است، خیلی زیاد یا خیلی کم می‌خوابد یا وزن زیادی کم کرده یا اضافه کرده است.
. کاهش اعتمادبه‌نفس: افرادی که به موادمخدر اعتیاد دارند ممکن است در توانمندی‌های خود یا دیگر زمینه‌های زندگی دچار افت قابل توجه اعتمادبه‌نفس شوند.
. تغییر در شخصیت: کسانی که به موادمخدر معتاد می‌شوند تغییراتی در شخصیت آن‌ها رخ می‌دهد که دلیل دیگری نمی‌توان برایش پیدا کرد.
. بی‌انگیزه شدن: ممکن است متوجه شوید فرد هدف‌های خیلی بزرگی دارد اما هیچ انگیزه‌ای برای به دست آوردنشان ندارد.
. تحریک‌پذیری عصبی و نوسانات خلقی: علامت دیگر مصرف موادمخدر می‌تواند خودش را به صورت خلقیات پیش‌بینی نشده و تحریک‌پذیری عصبی که قبلا نبوده نشان بدهد.
 

تغییر در عملکرد

اختلالات مربوط به مصرف مواد مخدر می‌تواند بر عملکرد شغلی فرد اثر بگذارد.
. غیبت‌های مداوم: خیلی از افرادی که از موادمخدر استفاده می‌کنند مکررا از ساعت‌های کاری خود می‌زنند.
. افت قدرت تصمیم‌گیری: افراد معتاد به مواد مخدر به سختی می‌توانند تصمیم بگیرند زیرا اغلب مشغول چگونگی تهیه مواد و مصرف آن هستند.
. اختلاف و بگومگوهای بیشتر: یکی دیگر از علامت‌های اعتیاد، افزایش اختلاف‌ها و بگومگوها و نافرمانی و خودسری در محل کار و خانه است.
. دزدی و سرقت: اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند فرد را وادار کند از محل کار یا خانه چیزهایی را بدزدد.

مصرف مداوم مواد مخدر می‌تواند موجب آکنه، رنگ‌پریدگی و یرقان شود. همچنین ممکن است پوست زخم شود، کبود شود و ترک‌هایی روی پوست به جا بماند

چگونه به عزیزی که درگیر اعتیاد شده کمک کنید؟

اگر یکی از دوستان یا اعضای خانواده‌تان به اعتیاد دچار شده و دوست دارید کمکش کنید، توصیه‌هایی برایتان داریم:
. یادتان باشد که اعتیاد یک بیماری روحی و روانی است. وقتی مصرف مواد مخدر خارج از کنترل شود، دیگر اراده به تنهایی کافی نیست تا فرد بتواند از شر اعتیاد خلاص شود. اعتیاد یک بیماری مزمن است که فیزیک مغز را تغییر می‌دهد و همین، ترک اعتیاد را بسیار سخت می‌کند. سرزنش کردن فرد معتاد که در واقع بیمار است هیچ انگیزه‌ای برای ترک به او نمی‌دهد. سرزنش فرد معتاد فقط احساس شرم و گناه و ناتوانی را تقویت می‌کند که او را بیشتر به سمت مصرف مواد هُل خواهد داد.
. فرد معتاد را قضاوت نکنید. به جای قضاوت کردن با او حرف بزنید.
. به عزیزتان که معتاد شده این اطمینان را بدهید که دوستش دارید و برای حمایت از او آماده‌اید. طبیعی است که سیکل بیماری اعتیاد بارها تکرار شود تا بالاخره فرد وارد ترک طولانی‌مدت شود و در تمام این مراحل او به کمک شما نیاز دارد. برگشت دوباره به مواد، شکست نیست، فقط بخشی از این فرایند است.
. شرایط او را درک کنید. چرا به مصرف مواد مخدر روی آورده است؟ شاید به دلیل استرس، خوددرمانی یک مشکل روحی، یا همرنگ گروهی جدید از دوستان شدن. وقتی وابستگی فیزیکی به مواد شروع می‌شود، بدن بدون مواد مخدر، علائمی دردناک و ناراحت‌کننده را تجربه خواهد کرد. اگر علت روی آوردن فرد به مواد مخدر را بدانید خیلی بهتر می‌توانید راه کمک به او را پیدا کنید.
. درمان را فرصتی برای کمک و بهتر شدن بدانید، نه یک انتقاد یا تنبیه. مثبت فکر کنید، لحنتان ملامت‌گر و مقابله‌گر نباشد؛ شما برای کمک به یک عزیز آماده می‌شوید نه جنگ و جدال با او.
. نظرات آزاردهنده ندهید و عقاید او را مسخره نکنید، در عوض آگاهش کنید که مصرف موادمخدر چگونه بر او اثر گذاشته است و حتی شما و دیگر اطرافیان چقدر از این مسئله تاثیر گرفته‌اید.